Ο Κώστας Μαρκόπουλος, εξειδικευμένος Θωρακοχειρουργός - Αγγειοχειρουργός, μιλά στο LamiaReport για τον καρκίνο του πνεύμονα και τις νέες μεθόδους αντιμετώπισής του.
Μπορεί κάποιοι από εσάς να τον γνωρίζετε ως πολιτικό, αφού έχει διατελέσει Υπουργός και βουλευτής για αρκετά χρόνια, όμως ίσως δεν γνωρίζεται ότι για 28 χρόνια είναι ένας εξαιρετικός και καταξιωμένος χειρουργός θώρακος με εξειδίκευση στον καρκίνο του πνεύμονα.
Δυστυχώς ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου στους άντρες, ενώ στις γυναίκες τείνει να ξεπεράσει σε συχνότητα το καρκίνο του μαστού. Ταυτόχρονα, αποτελεί την πιο θανατηφόρα μορφή καρκίνου, με ποσοστά θνησιμότητας που αγγίζουν το 30%. Πως αντιμετωπίζεται; Ποια είναι τα νέα όπλα της επιστήμης. Τι ισχύει για την Ελλάδα;
Διαβάστε τη συνέντευξη του θωρακοχειρουργού Κώστα Μαρκόπουλου στοLamiaReport
LR: Πόσα χρόνια σπουδές συμπεριλαμβάνονται κάτω από τον τίτλο "εξειδικευμένος θωρακοχειρουργός";
ΑΠ: Εξειδικευμένος χειρουργός θώρακος σημαίνει 6 χρόνια Πανεπιστήμιο, 3 χρόνια εκπαίδευση στη γενική χειρουργική, 2 χρόνια στην χειρουργική των πνευμόνων, 2 χρόνια στη χειρουργική της καρδιάς, (σύνολο 13). Για εμένα προσωπικά προσθέστε άλλα 2 χρόνια (στο Λονδίνο και στο Πίτσπουργκ) για εξειδίκευση σε βρογχοσκόπηση, laser και χειρουργική αγγείων. Και βέβαια συνεχή ενημέρωση για νέες τεχνικές, νέες μεθόδους, νέα δεδομένα.
LR: Σωστά, είστε στην κατηγορία αυτών που έχουν τη δυνατότητα να χειρουργούν και θώρακα και αγγεία. Ποια αγγεία χειρουργείτε;
ΑΠ: Χειρουργώ επίσης όλες τις παθήσεις των αρτηριών (ανευρύσματα, στένωση καρωτίδων, αποφρακτική νόσο των αρτηριών των ποδιών κλπ, είτε με ανοικτά χειρουργεία, είτε με stent και ενδαγγειακή παρέμβαση. Και βέβαια χειρουργώ όλες τις παθήσεις των φλεβών (κιρσοί, θρομβοφλεβίτιδες, ευρυαγγείες). Τα νοσήματα των αγγείων είναι πάντα κρίσιμα διότι κακή κυκλοφορία του αίματος σημαίνει πολλαπλά προβλήματα σε πολλά όργανα.
LR: Ας εστιάσουμε στην ογκολογία των πνευμόνων. Τι σημαίνει καρκίνος πνεύμονα; Ο κόσμος φοβάται πολύ αυτήν τη νόσο. Πόσο συχνή είναι και ποιες είναι οι αιτίες της;
ΑΠ: Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ένας όγκος που εμφανίζεται μέσα στον πνεύμονα. Δεν προκαλεί πόνο διότι ο πνεύμονας δεν διαθέτει αισθητικά νεύρα. Πρακτικά κάποια κύτταρα του πνεύμονα "αυτονομούνται" και πολλαπλασιάζονται γρήγορα και άναρχα και κατασκευάζουν τον όγκο. Αιτία είναι κατ’ εξοχήν εισπνεόμενες ουσίες όπως το τσιγάρο, η μολυσμένη ατμόσφαιρα, ο αμίαντος κλπ. Δυστυχώς, ο καρκίνος του πνεύμονα είναι πρώτος στους άνδρες και τρίτος σε συχνότητα στις γυναίκες και ανακαλύπτεται είτε τυχαία σε μια ακτινογραφία θώρακος, είτε μετά από έντονο ξηρό βήχα, αιμόπτυση, δύσπνοια, πνευμονία κλπ. Ο κόσμος δικαίως "φοβάται" τον καρκίνο του πνεύμονα διότι έχει βιώσει ή ακούσει για επιθετικούς τύπους που δεν θεραπεύεται είτε διότι η πρώτη διάγνωση είναι όταν ο όγκος είναι ήδη μεγάλος. Εκεί είναι και τα νέα βήματα της επιστήμης στην αντιμετώπιση αυτών των επιβαρυμένων μορφών καρκίνου του πνεύμονα.
LR: Πόσο δύσκολο είναι ένα χειρουργείο στον πνεύμονα και γιατί; Εσείς πόσους πνεύμονες έχετε χειρουργήσει;
ΑΠ: Καταρχήν η πλέον ενδεδειγμένη και οριστική ίαση από καρκίνο του πνεύμονα είναι η αφαίρεση. Όλα τα άλλα (χημειοθεραπεία και ακτινοβολία) είναι πολύτιμα αλλά συμπληρωματικά. Ναι το χειρουργείο του πνεύμονα έχει δυσκολίες για δύο λόγους. Πρώτος λόγος είναι ότι πρέπει να αφαιρέσεις τμήμα ή όλο τον πνεύμονα αλλά με ασφάλεια, να υπολογίσεις ότι ο ασθενής θα έχει επαρκή αερισμό με τον υπόλοιπο πνεύμονα. Δεύτερον, διότι ο πνεύμονας είναι όργανο που ακουμπά στην καρδιά και την αορτή, κάτι που κάνει το χειρουργείο ιδιαίτερο. Ακόμα μια δυσκολία είναι ότι ο πνεύμονας αναπνέει άρα κινείται κατά την ώρα της επέμβασης αν και τώρα πια υπάρχουν τεχνικές νάρκωσης και αερισμού μόνο του ενός πνεύμονα. Έχω χειρουργήσει πάνω από 1000 πνεύμονες και ομολογώ ότι κάθε νέο χειρουργείο είναι μια ακόμα συγκίνηση.
LR: Εκτός των χειρουργείων τι άλλα όπλα έχουμε για αυτήν τη νόσο;
ΑΠ: Επαναλαμβάνω ότι η πλέον σωτήρια θεραπεία είναι η αφαίρεση ενός όγκου. Ωστόσο, μετά από αυτό πραγματοποιείται η λεγόμενη σταδιοποίηση, δηλαδή η εκτίμηση του κινδύνου υποτροπής ή μετάστασης σε άλλα όργανα. Και ανάλογα με τη σταδιοποίηση συνιστάται χημειοθεραπεία ή ακτινοβολίες. Η πρώτη είναι η χορήγηση κυτταροτοξικών φαρμάκων που επιλεκτικά σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα και η ακτινοβολία είναι ενέργεια που με στόχευση κατευθύνεται και αποστειρώνει από καρκινικά κύτταρα μια περιοχή. Και οι δύο βέβαια θεραπείες είναι τοξικές για τον οργανισμό. Τέλος τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί η ανοσοθεραπεία, όχι για όλους τους όγκους που δεν είναι αλλά με καλά αποτελέσματα και αφορά την ενεργοποίηση του ίδιου του οργανισμού εναντίον του όγκου.
LR: Εσείς στη δικιά σας κλινική τα προσφέρετε αυτά;
ΑΠ: Χειρουργώ στο Ιατρικό Κέντρο Ψυχικού. Η αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονος είναι μία πολύ συστηματική προσπάθεια. Πάντα στα δύσκολα περιστατικά έχει θέση το ογκολογικό συμβούλιο στο οποίο κατατίθενται οι απόψεις όλων (πνευμονολόγοι, ογκολόγοι, ακτινοθεραπευτές και ο θωρακοχειρουργός). Στόχος όλων μας είναι η σωτηρία της ζωής του ασθενούς. Αυτό εφαρμόζω πάντοτε για κάθε ασθενή μου και δόξα τω θεώ έχω τη συγκινητική ευχαρίστηση να πω ότι έχω σώσει πολλές ζωές ανθρώπων.
LR: Ποιες είναι οι προκλήσεις στην χειρουργική θώρακος;
ΑΠ: Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι ο μεγάλος όγκος που έχει ακουμπήσει στην αορτή ή την καρδιά και έχει κριθεί ανεγχείρητος. Αυτό σημαίνει καταδίκη ζωής σε εβδομάδες ή μήνες. Και όμως υπάρχουν περιπτώσεις που παρόμοιοι ασθενείς ζουν χρόνια με καλή ποιότητα ζωής αφού χαράχτηκε στρατηγική θεραπευτικού πρωτοκόλλου από το ογκολογικό συμβούλιο. Αυτά τα περιστατικά απαιτούν ομάδα με γνώση και χειρουργό που να έχει εμπειρία και αυτοπεποίθηση. Τίποτα δεν είναι απλό αλλά και τίποτα δεν είναι ανέφικτο στον καρκίνο του πνεύμονα.
LR: Τι καινούριο αναδύεται στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα;
ΑΠ: Δύο είναι οι νέες εξελίξεις. Η μία αφορά την ρομποτική χειρουργική θώρακος που κατά την εκτίμησή μου μικρό ρόλο θα παίξει στον προχωρημένο καρκίνο. Η δεύτερη είναι μεγάλης αξίας και μετατρέπει τον ανεγχείρητο καρκίνο του πνεύμονος σε χειρουργίσιμο προκαλώντας μείωση του όγκου κατά 40 έως 70%. Είναι συνδυασμός ενδοφλέβιας χορήγησης μιας μη τοξικής ουσίας και βομβαρδισμό του όγκου με Laser με αποτέλεσμα την καταστροφή μεγάλου μέρους του όγκου. Λέγεται φωτοδυναμική θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονος και εκτιμώ ότι σε 1-2 μήνες θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την ομάδα στην κλινική μας.
LR: Μετά από 15 χρόνια σπουδών και 25 χρόνια εμπειρίας χειρουργείων τι θα λέγατε στους ασθενείς που ψάχνουν μια καλή ιατρική αντιμετώπιση για την ασθένειά τους ή στον γενικό γιατρό ή στον παθολόγο ή πνευμονολόγο που βγάζει τη διάγνωση και συμβουλεύει τον ασθενή του;
ΑΠ: Μία μόνο συμβουλή σε ασθενείς αλλά και στους συναδέλφους της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας δίνω. Να στέλνετε τον ασθενή σας με καρκίνο του πνεύμονος σε συγκεκριμένο ιατρό και όχι γενικά σε ένα νοσοκομείο ή σε μία κλινική. Δεν χειρουργούν οι ταμπέλες αλλά οι θωρακοχειρουργοί. Και είναι προτιμότερο εκεί όπου υπάρχει ομάδα θωρακοχειρουργός- ογκολόγος- ακτινοθεραπευτής που συνεργάζονται και συναποφασίζουν. Μια σωστή στρατηγική θεραπείας σώζει ζωές, ενώ ένα μέτριο χειρουργείο, όταν αφορά καρκίνο πνεύμονος, μπορεί να καταδικάσει έναν ασθενή.
LR: Διηγηθείτε μας μία ακραία ιστορία ασθενή με όγκο στον πνεύμονα που σώθηκε από εσάς.
ΑΠ: Ήμουν νέος σχετικά θωρακοχειρουργός 36 ετών και μου έστειλαν από την Κρήτη έναν ασθενή 39 ετών με καρκίνο στον άνω λοβό του δεξιού πνεύμονος. Τον υπέβαλα σε άνω λοβεκτομή. Ενώ δεν είχε απολύτως τίποτε άλλο σε 3-4 μήνες εμφάνισε μονήρη (μοναδική δηλαδή) μετάσταση στο κεφάλι. Στην Κρήτη τον καταδίκασαν. Η οικογένειά του ήταν σε κατάσταση απελπισίας. Τότε εφαρμοζόταν ένα πρωτόκολλο παγκόσμια που προέβλεπε αφαίρεση μονήρους μετάστασης στο κεφάλι και μετά ακτινοβολία. Τους ζήτησα να το εφαρμόσουν ως μόνη σωτηρία. Όλα τα άλλα θα ήταν παρηγορητικά. Υποβλήθηκε στο πρωτόκολλο. Μετά από 5 χρόνια μου ζήτησε να κάνει τρίτο παιδί και έκανε. Ζει και πήρε σύνταξη και για μένα, ως γιατρό, είναι πάντα μια ζωντανή επιτυχία.
Κώστας Μαρκόπουλος
Χειρουργός Θώρακος και Αγγείων
Διευθυντής Κλινικής Ιατρικό Κέντρο Ψυχικού
τηλ: 210- 6974015, +306937474174
www.drmarkopoulos.gr
Ιατρείο: Ελ. Βενιζέλου 40 - Χαλκίδα, τηλ: 22210 79840
