Ακαρπία ελιάς στη Φθιώτιδα: Η κλιματική κρίση, η παράνοια με τον ΕΛΓΑ και το παράδειγμα της Ισπανίας

Κριτική στη κυβερνητική διαχείριση του μεγάλου ζητήματος της ακαρπίας της ελιάς, ασκεί με άρθρο του στο LamiaReport, ο Βαγγέλης Τσόγκας, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος μάλιστα προέρχεται από την πληττόμενη περιοχή της Ανατολικής Φθιώτιδας.

«Δυστυχώς, στη χώρα μας ο συνδυασμός της κλιματικής κρίσης με την κρίση απραξίας της κυβέρνησης οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάρρευση της ελαιοπαραγωγής», αναφέρει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας την ανάγκη «να αλλάξει ο αναχρονιστικός κανονισμός του ΕΛΓΑ που δεν προβλέπει αποζημιώσεις λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης». Παράλληλα, αναφέρεται και στον ορθό τρόπο που διαχειρίζεται το πρόβλημα η ισπανική κυβέρνηση. «Ένα σοβαρό και οργανωμένο κράτος μπορεί αφενός να προετοιμαστεί και να θωρακιστεί, αφετέρου να προχωρεί σε άμεση ανακούφιση των πληγέντων», τονίζει.

«Πάνω από 90% ακαρπία φέτος», λένε οι ελαιοπαραγωγοί στον τόπο μου, στις Ράχες. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και σε περιοχές του νομού μας πέρα από την Ανατολική Φθιώτιδα, όπως στη Λοκρίδα. Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι το φαινόμενο της ακαρπίας της ελιάς συνδέεται άμεσα με την κλιματική κρίση. «Η ανάγκη έκθεσης της ελιάς για αρκετό διάστημα σε ψυχρές θερμοκρασίες δεν καλύφθηκε φέτος, ενώ υπάρχουν και παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας», αναφέρουν οι ειδικοί και οι γεωπόνοι. Κι επομένως, αναρωτιούνται κάποιοι: «Τι μπορεί να κάνει μια κυβέρνηση για την ακαρπία της ελιάς; Μπορεί να τα βάλει με την κλιματική κρίση;» Η κλιματική κρίση είναι εδώ και πολλά χρόνια παρούσα και μας δείχνει τα δόντια της. Η ύπαρξή της όμως δεν μπορεί να αποτελεί μια μόνιμη δικαιολογία για την απουσία του κράτους. Καταστροφικές πλημμύρες και πυρκαγιές οριοθετούνται στο «βολικό» πλαίσιο της κλιματικής κρίσης, με την πολιτεία να παρουσιάζεται κάθε φορά με δεμένα τα χέρια, ανήμπορη να αντιμετωπίσει τα, πράγματι, ακραία καιρικά φαινόμενα.

Αντίστοιχα και στο ζήτημα της ακαρπίας της ελιάς, πέρα από αγαθές προθέσεις και δηλώσεις συμπαράστασης, δεν υπάρχει κάποια σοβαρή πρωτοβουλία της κυβέρνησης που να δίνει λύσεις στα ζητήματα βιωσιμότητας των ίδιων των αγροτών. Οι ελαιοπαραγωγοί στη Φθιώτιδα, που ήδη δέχονται πίεση λόγω του ενεργειακού κόστους, λόγω και των ανεξήγητων τεράστιων έμμεσων φόρων, έχουν επιβαρυνθεί με τα έξοδα δυο καλλιεργητικών ετών, χωρίς εισόδημα για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Ο ΕΛΓΑ, στον οποίο οι ίδιοι οι αγρότες πληρώνουν εισφορές χωρίς όμως αντίκρισμα, δεν μπορεί να επιτελέσει τον ρόλο ενός «μαξιλαριού ασφαλείας», αφού λόγω αναχρονιστικού κανονισμού δεν προβλέπει αποζημιώσεις λόγω επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης!

Βέβαια, μέσα στο καλοκαίρι, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Αυγενάκης είχε προαναγγείλει ότι η αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ είναι «πρώτη προτεραιότητα» και θα είναι μάλιστα το «πρώτο νομοσχέδιο» που θα κατατεθεί από το υπουργείο. Πέρασε σχεδόν ένα εξάμηνο από τον εκλογικό θρίαμβο του κ. Μητσοτάκη και το νομοσχέδιο δεν έχει κατατεθεί καν σε δημόσια διαβούλευση. Αντίστοιχης σοβαρότητας είναι και οι δηλώσεις του υφυπουργού, κ. Σταμενίτη, ο οποίος ενημέρωσε για τις επαφές που πραγματοποιεί με ομολόγους του άλλων χωρών του Νότου, που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, όπως πχ η Ισπανία, με στόχο την «ανταλλαγή τεχνογνωσίας», όπως είπε.

Το σίγουρο είναι ότι οι Ισπανοί δεν έγιναν σοφότεροι από αυτήν την «ανταλλαγή τεχνογνωσίας», γιατί στη χώρα μας δεν έχει υπάρξει ούτε μίαπρωτοβουλία από το αρμόδιο υπουργείο. Από την άλλη, θα ήταν πράγματι καλό να άκουγε τι γίνεται στην Ισπανία, τη μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγό χώρα του κόσμου, όπου όντως εκεί προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Τι έκανε η ισπανική κυβέρνηση ως σήμερα; Ανακοίνωσε την επένδυση περίπου 12 δις. ευρώ για τη βελτίωση των υποδομών ύδρευσης έως το 2027 ώστε να αντιμετωπίσει το ολοένα και πιο ζεστό και ξηρό κλίμα της Ανδαλουσίας. Επιπλέον, 3 δισ. ευρώ θα διατεθούν για την ψηφιοποίηση, την προώθηση νέων τεχνολογιών και δεδομένων για τη διαχείριση των υδάτων και της ξηρασίας. Μάλιστα, στην Ισπανία και την Ιταλία, ελαιοκαλλιεργητές χρησιμοποιούν ήδη δορυφορικές εικόνες για να προστατεύσουν την παραγωγή ελαιολάδου, παρακολουθώντας πού είναι η πιο ξηρή γη τους ώστε να προχωρήσουν σε άρδευση ακριβείας. Την ίδια στιγμή, ο ισπανικός ΕΛΓΑ, σε αντιδιαστολή με τον ελληνικό, μάλλον αποτιμά τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης και την ακαρπία ως «ζημιογόνο αίτιο» και στο πλαίσιο αυτό ανακοινώθηκαν αποζημιώσεις που θα φτάσουν το 1 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου.

Αυτό, λοιπόν, μπορεί να κάνει μια κυβέρνηση σε ένα σοβαρό και οργανωμένο κράτος. Αφενός να προετοιμαστεί και να θωρακιστεί, αφετέρου να προχωρεί σε άμεση ανακούφιση των πληγέντων.Δυστυχώς, στη χώρα μας ο συνδυασμός της κλιματικής κρίσης με την κρίση απραξίας της κυβέρνησης οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάρρευση της ελαιοπαραγωγής. Οι κινητοποιήσεις που ξεκινούν σήμερα σε όλη τη χώρα, και εδώ στη Λαμία, δεν αφορούν μόνο τους ελαιοπαραγωγούς. Αφορούν πρωτίστως, την ελληνική οικονομία, αφού το ελαιόλαδο είναι ένα κορυφαίο εξαγώγιμο προϊόν μας και αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς «πρεσβευτές» της χώρας μας στο εξωτερικό, μια υπεραξία που συνδέεται ακόμα και με την τουριστική μας ανάπτυξη.

Αφορούν όμως και τους ίδιους τους Έλληνες καταναλωτές, οι οποίοι βλέπουν την τιμή του ελαιολάδου στα σουπερμάρκετ να ξεπερνά τα 15 ευρώ/κιλό. Συνδέεται η φετινή κρίση της ακαρπίας με την εκτόξευση της τιμής; Οι ίδιοι οι αγρότες λένε ότι το ελαιόλαδο που βρίσκεται στα ράφια αυτή τη στιγμή δεν αφορά το φετινή σοδειά που πουλιέται στα 9ευρώ/κιλό, αφού δεν έχει προλάβει να τυποποιηθεί. Επομένως, είχε πουληθεί στις περσινές τιμές, δηλαδή 4 ευρώ/κιλό.

Όμως άλλη κουβέντα αυτή. Είναι η σκόπιμη ή μη αδυναμία πάταξης της ακρίβειας και της αισχροκέρδειας. Και στην κουβέντα αυτή δεν χωράει καν η δικαιολογία της κλιματικής κρίσης.