Σχετικά με τον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Βιομηχανικών Επικινδύνων Αποβλήτων (ΧΥΤΒΕΑ) στο Δήμο Τανάγρας

Άρθρο - παρέμβαση του Δημήτρη Κατσούλη για τον ΧΥΤΒΕΑ σε περιοχή του Δήμου Τανάγρας.

Στον Δήμο Τανάγρας και ειδικότερα στην θέση «Κεραμιδέζα» ή «Ντρείτα» όχι απλώς σχεδιάζεται αλλά ξεκινά η κατασκευή Χώρου Υγειονομικής Ταφής Βιομηχανικών Επικίνδυνων Αποβλήτων. Ο Δήμος Τανάγρας έχει αντιδράσει και έχει προσφύγει στο Συμβούλιο Επικρατείας για την ακύρωση της ΑΕΠΟ και των λοιπών Αποφάσεων τόσο του Υπουργείο Ενέργειας (ΥΠΕΝ) όσο και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας. Επίσης έχουν συμπαραταχθεί οι όμοροι Δήμοι Χαλκίδας και Ωρωπού καθώς οι αρνητικές συνέπειες τους επηρεάζουν άμεσα. Οι φορείς της περιοχής, ιδίως οι περιβαλλοντικοί έχουν κινητοποιηθεί και αγωνίζονται για την αποτροπή της εγκατάστασης.

Η εγκατάσταση εξυπηρετεί αρχικά τις ανάγκες τις ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ η οποία έχει αποθηκεύσει καθώς λέγεται τα απόβλητά της στις εγκαταστάσεις της στα Οινόφυτα και περιμένει το έργο. Μεταξύ αυτών και η άκρως επικίνδυνη αλατώδη σκωρία. Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τον Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ 2020-2030) για τον ΧΥΤΒΕΑ της Τανάγρας αναφέρει αυτολεξεί: «Αναφορικά με τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων έχει δρομολογηθεί η κατασκευή Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Βιομηχανικών Αποβλήτων (ΟΕΔΒΑ) στον Δ. Τανάγρας, στο πλαίσιο της οποίας προβλέπεται και η κατασκευή χώρου διάθεσης επικινδύνων αποβλήτων. Η εν λόγω εγκατάσταση αναμένεται να καλύψει τις μεγαλύτερες ανάγκες της χώρας σε διάθεση αποβλήτων. Η ΟΕΔΒΑ, σύμφωνα με την οικεία ΜΠΕ και την εκδοθείσα ΑΕΠΟ, περιλαμβάνει: 1. Μονάδα θερμικής επεξεργασίας ξαφρισμάτων αλουμινίου (κωδικοί ΕΚΑ 10 03 15* και 10 03 16) ετήσιας δυναμικότητας 18.000 t/έτος. 2. Μονάδα επεξεργασίας αλατώδους σκωρίας (κωδικός ΕΚΑ 10 03 08*), που θα υποδέχεται την αλατώδη σκωρία που προκύπτει από τη θερμική επεξεργασία των ξαφρισμάτων αλουμινίου, ετήσιας δυναμικότητας 11.700 t/έτος. 3. Χώρους διάθεσης βιομηχανικών αποβλήτων (ΧΥΤΒΑ). Ο ΧΥΤΒΑ προβλέπεται να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, κελί διάθεσης επικίνδυνων αποβλήτων (ΚΥΤΕΑ) ετήσιας δυναμικότητας 11.000 t/έτος και κελί διάθεσης αλατώδους σκωρίας (ΚΥΤΑΣ) δυναμικότητας 80.000 t. 4. Μονάδα σταθεροποίησης βιομηχανικών αποβλήτων, επικινδύνων και μη επικινδύνων, ετήσιας δυναμικότητας περίπου 5.000 t/έτος………………………………………….εκτιμάται ότι η χώρα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες για υποδομές διάθεσης ΒΕΑ (συμπεριλαμβανομένων μονάδων επεξεργασίας / σταθεροποίησης, ΧΥΤΕΑ) με την κατασκευή και λειτουργία της ΟΕΔΒΑ στο δήμο Τανάγρας Βοιωτίας μη αποκλειόμενης της δυνατότητας δημιουργίας επιπλέον ιδιωτικών Χ ΥΤΕΑ, είτε για την εξυπηρέτηση ιδίων αναγκών, είτε αναγκών τρίτων.»

Η αναφορά στην Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τον Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ 2020-2030) δεν γίνεται εδώ άνευ αιτίας. Στην συνέχεια θα επανέλθουμε σε αυτήν.

Ο Δήμος, οι κάτοικοι, οι όμοροι Δήμοι, οι περιβαλλοντικοί φορείς της περιοχής, όλες οι παρατάξεις της μειοψηφίας στο Περιφερειακό Συμβούλιο, μεταξύ αυτών και η ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ ΤΗΣ ΣΤΕΡΕΑ της οποίας είμαι περιφερειακός σύμβουλος δικαίως και τεκμηριωμένα όχι απλώς διαμαρτύρονται αλλά αγωνίζονται να αποτρέψουν την εγκατάσταση του ΧΥΤΒΕΑ καθώς χωροθετήθηκε σε περιοχή με γεωργική γη εκτός του Βιομηχανικού Πάρκου, σε θέση μεταξύ Σχηματαρίου και Τανάγρας, παραπλεύρως του Ασωπού με άμεσο κίνδυνο για την μόλυνση του υδροφόρου ορίζονται ενώ η ρύπανση του Ευβοϊκού δεν πρέπει να θεωρείται απίθανη. Γιαυτό εξάλλου κινητοποιούνται και οι Δήμου Χαλκιδέων και Ωρωπού.

Η ΑΕΠΟ καθώς και η γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας βρίθουν ανακριβειών και νομικών σφαλμάτων. Ο Δήμος Τανάγρας ξεκίνησε δικαστικό αγώνα στο Συμβούλιο Επικρατείας και το προσεχές χρονικό διάστημα αναμένεται η εκδίκαση των αιτήσεων ακύρωσης.

Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας έως σήμερα ακολουθεί αμφίσημη τακτική. Η αρμόδια Υπηρεσία γνωμοδοτεί θετικά για την ΑΕΠΟ παραβλέποντας σημαντικές ελλείψεις. Το Περιφερειακό Συμβούλιο αποφασίζει υπέρ του Δήμου Τανάγρας και κατά της δημιουργίας του ΧΥΤΒΕΑ, ταυτόχρονα στην περίπτωση αίτησης ακύρωσης κατά της γνωμοδότησης της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Περιφέρειας ορίζει δικηγόρο με απόφαση της Περιφερειακής Επιτροπής για την υποστήριξη της γνωμοδότησης.

Το χειρότερο είναι η θετική ψήφος με παρατηρήσεις στην γνωμοδότηση στην Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τον Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ 2020-2030, με απόφαση της πλειοψηφίας του Περιφερειακού Συμβουλίου, στην τελευταία συνεδρίαση της προηγούμενης θητείας. Το Περιφερειακό Συμβούλιο έχοντας υπόψη όσα αναφέρει η Μελέτη για τον ΧΥΤΒΕΑ στο Δήμο Τανάγρας, τα στοιχεία εγκατάστασης και κυρίως το γεγονός της κάλυψης των αναγκών όλης της χώρας δεν είχε άλλη επιλογή από την αρνητική γνωμοδότηση. Τότε θα είχαν βάρος οι παρατηρήσεις προτάσεις σχετικά με τον περιορισμό στα απόβλητα της βιομηχανικής ζώνης Οινοφύτων Σχηματαρίου δηλαδή μόνο της Στερεάς Ελλάδας κ.ο.κ

Η δικαστική μάχη είναι καθοριστική για την άμεση αποτροπή της εγκατάστασης. Ο δικαστικός αγώνας στο ΣΤΕ δεν είναι όμως το Α και το Ω. Γιατί οι δικαστικοί αγώνες υπό το καθεστώς ενός νομοθετικού πλαισίου που ευνοεί τους ισχυρούς πρέπει να έχουν ισχυρή νομική βάση. Με άλλα λόγια το επίκεντρο δεν πρέπει να περιορίζεται στον δικαστικό αγώνα.

Κατά την γνώμη μου ο αγώνας πρέπει να είναι πρωτίστως πολιτικός. Εάν περάσει το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ 2020-2030) και λάβει κανονιστική ισχύ είναι πιο δύσκολή η αποτροπή της δημιουργίας του ΧΥΤΒΕΑ στο Δήμο Τανάγρας. Συνεπώς η κινητοποίηση πρέπει να στραφεί προς την Κυβέρνηση και το ΥΠΕΝ. Μία νέα ασφαλή χωροθέτηση που θα υποδειχθεί από τον Δήμο, ο περιορισμός στα απόβλητα της Περιφέρειας, η διασφάλιση από τους κινδύνους, πρέπει να κατοχυρωθεί μέσα στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ 2020-2030). Αυτό μόνο με πολιτική πίεση στην Κυβέρνηση μπορεί να γίνει. Αυτή έπρεπε ήδη να έχει καταστρωθεί. Είναι επείγουσα και δεν πρέπει να χαθεί ούτε μέρα. Κινητοποίηση της Περιφερειακής Αρχής που πρέπει να πάψει να είναι υποτελής στην Κυβέρνηση. Σκληρό μαρκάρισμα των Βουλευτών και κυρίως των κυβερνητικών. Μαζικές κινητοποιήσεις. Το πρόβλημα είναι πολιτικό και πρέπει να λυθεί πολιτικά.

Τέλος, δεν πρέπει να αγνοούμε ότι η Ελλάδα έχει καταδικαστεί (ΔΕΕ C-584/14) από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την έλλειψη Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων και ότι η διαχείριση των βιομηχανικών επικινδύνων αποβλήτων είναι αναπόφευκτη. Αυτή όμως δεν πρέπει να χωροθετηθεί στην θέση «Κεραμιδέζα» ή «Ντρείτα» του Δήμου Τανάγρας και πρέπει να την αποτρέψουμε με κάθε τρόπο και κυρίως με πολιτικό αγώνα.

Ο αγώνας είναι σκληρός αλλά και μονόδρομος.

Δημήτρης Ι. Κατσούλης
Δικηγόρος
τ. Δήμαρχος Αυλώνος Ευβοίας
Περιφερειακός Σύμβουλος Στερεάς Ελλάδας