Η Αυτοεκτίμηση του Έλληνα Πολίτη (του Γιώργου Καρανάσιου)

Ένας από τους μεγάλους φόβους μας σε ό,τι κι αν ξεκινούμε ή επιθυμούμε να ξεκινήσουμε, είναι η αποτυχία. Σε κανέναν δεν αρέσει να χάνει. Άλλωστε, υπάρχει το δόγμα ότι ¨ο πρώτος είναι τα πάντα, ο δεύτερος τίποτα¨. Ο πολιτισμός μας, εξάλλου, δεν είναι με τον νικημένο.

Μήπως αυτή η προσωπική εικόνα, επηρεάζει τις αποφάσεις μας, που παίρνουμε και για το πόσο σίγουροι είμαστε για αυτές, τις σχέσεις που καλλιεργούμε, την παρακίνησή μας να αναλάβουμε νέες προκλήσεις, αλλά και τις σκέψεις μας περί πολιτικής ως ¨κοινωνικά όντα¨ που είμαστε;

Και βέβαια τις επηρεάζει.

Υπάρχει κάποιος που πιστεύει, πως θα μπορούσε σε μια άλλη χρεοκοπημένη χώρα του δυτικού κόσμου να βγει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και να δηλώσει το απερίγραπτο ¨μαζί τα φάγαμε¨;

Αποκλείεται καταρχάς. Θα τον είχαν τελειώσει αμέσως πολιτικά με επακόλουθα.

Ή να κατηγορείται ο πρωθυπουργός ευρωπαϊκής χώρας, ότι κρυφακούει: υπουργούς του, τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ, δημοσιογράφους, ευρωβουλευτές, κ.λ. ή να αποποιείται ευθύνες σε κρατικο-εταιρικό έγκλημα με προεκτάσεις συγκάλυψης, όταν γνώριζε  την κατάσταση ασφαλείας των τρένων, με συγκεκριμένες δηλώσεις του, μόλις έγινε κυβέρνηση, ή να είναι υποψήφιος ο καθ΄ ύλην υπουργός.

Γιατί όμως καταγράφεται αυτή η άθλια εικόνα, αλλά για χρόνια αποδεκτή στην ελληνική κοινωνία;

Απλά, είναι αποτέλεσμα της χαμηλής αυτοεκτίμησης σε μεγάλο ποσοστό πολιτών - την εικόνα δηλ. που έχουν διαμορφώσει για τον εαυτό τους.

Το παιχνίδι των εξουσιών στην Ελλάδα γίνεται επικοινωνιακά, πάνω στη χαμηλή αυτοεκτίμηση σε μεγάλο μέρους του πληθυσμού, γιατί οι εξουσίες που έχουν όλα τα ΜΜΕ δικά τους, τη δικαιοσύνη, κ.λ. έχουν αντιληφθεί αυτήν την αδυναμία και φροντίζουν να τη συντηρούν ως σίγουρη βάση και δεξαμενή ψήφων, ενίοτε δημιουργούν και φανατικούς οπαδούς.

Πού οφείλεται, όμως, η χαμηλή αυτοεκτίμηση;

Μάλλον στον αναλφαβητισμό, σε θέματα μόρφωσης, παιδείας, στον ραγιαδισμό, σε τραυματικές εμπειρίες, σε άσχημα παιδικά χρόνια και σε θρησκευτικές πεποιθήσεις. Οι Έλληνες επιθυμούν ηγέτες ¨πατερούληδες¨, επιλέγοντάς τους μέσα από την παγιωμένη οικογενειοκρατία, γιατί είναι παθητικοί και μοιρολάτρες και ψάχνουν τέτοιους πατερούληδες σε πολιτικά γραφεία και σε ευρύτερους χώρους εξουσιών.

Έτσι και αυτοί βολεύονται, όσοι επιδιώκουν τη συντήρηση της οικογενειοκρατίας, δεν χρειάζεται να μοχθήσουν για την επιτυχία, γιατί πιστεύουν, το βλέπουν εξάλλου γύρω τους, ότι τα πάντα τους ανήκουν ως λάφυρα και αφού τους ανήκουν, πρέπει να τους δίνονται και τους δίνονται συστηματικά. Και αν χρειαστεί, το λάφυρο (προτίμηση δημόσια λάφυρα) θα το ανταλλάξουν για να γίνει δικό τους.

Η ευνοιοκρατία (και η οικογενειοκρατία κατ' επέκταση) δεν αφήνει περιθώρια δράσης, χώρο έκφρασης για να δημιουργήσουν και άνθρωποι, που διαφέρουν από το σύνολο, ιδιαίτερα άνθρωποι εσωστρεφείς (αποκαλούνται). Αν δεν είσαι "μάγκας κι αλεπού" δεν επιβιώνεις στην Ελλάδα.

Το πρόβλημα της οικογενειοκρατίας έχει και άλλες πλευρές: ευνοιοκρατία, παρεοκρατία, κομματοκρατία, πελατοκρατία, προ πάντων διαπλοκή και κανονικότητα συστήματος.

Παρατηρείται ακόμη και σε χώρους πανεπιστημιακούς, που δεν θα έπρεπε με πλήθος δημοσιεύσεων και καταγγελιών. Με την επιστροφή της κανονικότητας μετά χρεοκοπίας (μ.χ.) από τα κόμματα της χρεοκοπίας τα οποία θωρακίστηκαν και πάλι με νόμους, περί ευθύνης υπουργών, με ακαταδίωκτο, με απευθείας αναθέσεις δις, κ.λ. άρχισαν τα παλιά καλά  "πάρτι αναξιοκρατίας", που τα νέα Τέμπη δεν φαίνονται να είναι μακριά.

Ίσως κάποιοι αναρωτηθούν, καλά στο εξωτερικό δεν υπάρχει εύνοια για κάποιους;

Μ΄ ένα εκατομμύριο ελληνόπουλα (διωγμένα) έξω, οι περισσότεροι Έλληνες γνωρίζουν το τι γίνεται και στα πανεπιστήμια και σε χώρους εργασίας, όπου σπουδάζουν ή εργάζονται και καταλαβαίνουν, γιατί τα παιδιά των μεγάλων ευρωπαϊκών ηγετών δεν δημιουργούν πρωθυπουργικές και βο(υ)λευτικές βαρονίες.

Ως προς τις τραυματικές εμπειρίες και σε άσχημα παιδικά χρόνια, σχεδόν όλοι έχουμε ακούσει ως παιδιά, το: ¨μη μιλάς εσύ, είσαι μικρός¨ ή το ¨μιλάς εσύ, δεν ξέρεις¨, όχι μόνο από γονείς, αλλά και από τον κοινωνικό περίγυρο με ανάλογα αποτελέσματα σε ατομικό επίπεδο και στο σύνολο (οικογένεια, σχολείο, κοινωνία).

O κοινωνικός εαυτός μας προετοιμάζεται ως γνωστόν από αρκετά νωρίς, όπως μας λένε οι ειδήμονες (και οι εμπειρίες μας), γιατί περιέχει τον φυλετικό, τον πολιτισμικό και τον θρησκευτικό εαυτό. Η κοινωνία που ζει ο άνθρωπος, από νεαρή ηλικία επηρεάζει τα αυτοσυναισθήματά του, γιατί το σύστημα, οικογένεια, σχολείο, εκκλησία και κοινωνία ως σύνολο παρέχει τη θέση (status) και έχει προσδοκίες, που το άτομο εσωτερικεύει και παλεύει να φανεί αντάξιο σ’ αυτές. Αυτές οι προσδοκίες μεταβιβάζονται στο άτομο από τους ¨σημαντικούς άλλους¨ στη ζωή μας.

Αλλά το ζητούμενο είναι, πέρα από την ¨εσωτερική πάλη¨ του καθενός, πώς δημιουργείται μία υγιής αυτοεκτίμηση, που να εκφράζει θετική προσωπική εικόνα, μία σταθερή εσωτερική δομή που να υποστηρίζει την ψυχική υγεία μας, την ποιότητα της ζωής μας και τη συνολική μας ευημερία;

Μάλλον, και αυτό είναι θέμα Μόρφωσης, Παιδείας, Αξιοκρατίας, Δημοκρατίας.

Καρανάσιος Γεώργιος – gkaranasios24@gmail.com

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ «Εργασιακή ζούγκλα και δημογραφική έρημος» (του Γιάννη Σαρακιώτη)