Εφορία: «Σκανάρονται» οι δωρεές χρημάτων σε συγγενείς - Το πρόβλημα του «χρήματα στο χέρι»

Πότε φορολογείται το «έδωσα χρήματα στα παιδιά μου»- Ποιες περιπτώσεις δωρεών και γονικών παροχών ελέγχονται

Χρηματικές άδωρες αλλά και ποσά που δόθηκαν με γονική παροχή χωρίς να δικαιούνται αφορολόγητο, βάζει στο στόχαστρο της η εφορία! Παράλληλα αναζητείται μαύρο χρήμα που κινήθηκε εκτός τραπεζών αλλά και επαναλαμβανόμενες αφορολόγητες δωρεές καθώς, το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ ισχύει για μια φορά!

Οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ θα αναζητήσουν επίσης και «τριγωνικές» μεταβιβάσεις χρημάτων, δηλαδή γονικές παροχές ή δωρεές μεσώ έτερων συγγενών καθώς το αφορολόγητο αυξήθηκε για συγκεκριμένο βαθμό συγγένειας (ειδικά για γονείς προς τα παιδιά τους).

Συγκεκριμένα θα ελεγχθούν περιπτώσεις που το παιδί έχει δωρίσει χρήματα στον γονέα του και ο γονέας στη συνέχεια έδωσε με γονική παροχή τα χρήματα στο άλλο του παιδί. Δηλαδή, με ενδιάμεσο τον γονέα τα χρήματα περάσανε από τον έναν αδερφό στον άλλο. Για τις δωρεές αυτές δεν ισχύει το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ. Σε πρώτο πλάνο έχουν μπει παλαιές υποθέσεις του 2017 οι οποίες παραγράφονται στο τέλος τους έτος αλλά και γονικές παροχές που πραγματοποιήθηκαν μετά τον Οκτώβριο του 2021. Ειδικότερα, στο “ρανταρ” της εφορίας μπαίνουν:

Διαδοχικές χρηματικές δωρεές: Οι εφοριακοί θα ερευνήσουν υποθέσεις διαδοχικών δωρεών προκειμένου με στοιχεία να εντοπίσουν περιπτώσεις που ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α’ κατηγορία δικαιούχων (π.χ. αδερφός). Κρίσιμο είναι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών. Αν είναι μικρότερο των έξι μηνών η συγκεκριμένη συναλλαγή θεωρείται ύποπτη και μπαίνει στο στόχαστρο του ελεγκτικού μηχανισμού.

Χρηματικές γονικές παροχές – δωρεές χωρίς να αποδεικνύεται η μεταφορά των χρηματικών ποσών μέσω τραπεζών: Στις περιπτώσεις αυτές χάνεται το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10% από το πρώτο ευρώ. Μέχρι τα τέλη του 2022 που οι δηλώσεις γονικών παροχών και δωρεών χρημάτων υποβάλλονταν στην Εφορία οι φορολογούμενοι ήταν υποχρεωμένοι να επισυνάπτουν στη δήλωση το αποδεικτικό της τράπεζας μέσω της οποίας έγινε η μεταφορά των χρημάτων.

Από τις αρχές του έτους, όσοι δωρίζουν χρήματα στα παιδιά τους, τα εγγόνια τους, τους γονείς τους με μεταφορά χρηματικών ποσών μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή κατάθεση τραπεζικής επιταγής απαλλάσσονται από την υποχρέωση να επισυνάπτουν με την ηλεκτρονική δήλωση τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την τραπεζική συναλλαγή.

Ο έλεγχος γίνεται από την ΑΑΔΕ με βάση τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες ενώ σε περίπτωση που η τράπεζα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή τότε ο φορολογούμενος καλείται να προσκομίσει τα δικαιολογητικά εντός πέντε εργάσιμων ημερών. Εάν δεν προσκομιστούν τα δικαιολογητικά τότε η Εφορία επιβάλλει φόρο από το πρώτο ευρώ της χρηματικής γονικής παροχής ή δωρεάς με συντελεστή 10% ή 20% ή 40% (ανάλογα με το βαθμό συγγένειας).

Γενικά, οι φορολογούμενοι, πριν ξεκινήσουν μια γονική παροχή ή δωρεά θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα εξής:

Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ αφορά γονικές παροχές και δωρεές οποιασδήποτε φύσεως περιουσίας (κινητής, ακίνητης, απαίτησης) με δωρεοδόχους μόνο τα πρόσωπα της α’ κατηγορίας (σύζυγος, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς). Δηλαδή εξαιρούνται αδέρφια, ανίψια, θείοι και άλλοι συγγενείς. Οι χρηματικές γονικές παροχές και δωρεές θα πρέπει να αποδεικνύονται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Στις γονικές παροχές και δωρεές συνυπολογίζονται οι γονικές παροχές και δωρεές μεταξύ των ιδίων προσώπων που έχουν γίνει και ο φόρος υπολογίζεται μετά την αφαίρεση συνολικά (εφάπαξ) 800.000 ευρώ γι’ αυτές. Δηλαδή, το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ παρέχεται μία φορά, ανεξάρτητα αν αυτό συμπληρωθεί με μία ή περισσότερες γονικές παροχές ή δωρεές

Χρηματικές γονικές παροχές με μετρητά, δηλαδή χρήματα από το στρώμα ή το σεντούκι κ.λπ., φορολογούνται με αυτοτελή συντελεστή 10%, χωρίς αφορολόγητο όριο. Στις περιπτώσεις διαδοχικών δωρεών μεταξύ προσώπων της α’ κατηγορίας, με συνέπεια εν τέλει να λαμβάνει χώρα δωρεά μεταξύ προσώπων που δεν ανήκουν στην κατηγορία αυτή (π.χ. δωρεά από τέκνο σε γονέα και εν συνεχεία δωρεά από αυτόν τον γονέα σε άλλο τέκνο), η Εφορία διερευνά τις πραγματικές συνθήκες και τη σκοπιμότητα των δωρεών αυτών, καθώς και το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ αυτών, για να διαπιστωθεί αν τίθεται θέμα καταστρατήγησης των ευνοϊκών διατάξεων.

Στις περιπτώσεις που αποδεικνύεται ότι ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην α’ κατηγορία δικαιούχων και ότι οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς τον σκοπό αυτό, τότε επιβάλλεται φόρος 20% χωρίς αφορολόγητο όριο. Κρίσιμο είναι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών. Εάν αυτό είναι σύντομο, ενδεικτικά όχι μεγαλύτερο των έξι μηνών, προκύπτει ισχυρή ένδειξη ότι, κατ’ αρχήν, οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς τον σκοπό αυτό και, εφόσον ο σκοπός καταστρατήγησης τεκμηριώνεται και από τα υπόλοιπα στοιχεία και πραγματικά περιστατικά, επιβάλλεται εις βάρος του τελευταίου (πραγματικού) δωρεοδόχου φόρος δωρεών, ως η δωρεά να είχε πραγματοποιηθεί απευθείας από τον πραγματικό δωρητή προς τον τελικό δικαιούχο αυτής.

Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ εφαρμόζεται και στην περίπτωση μεταφοράς χρηματικού ποσού από λογαριασμό του γονέα/δωρητή σε λογαριασμό του εργολάβου/κατασκευαστή/πωλητή ακινήτου, η οποία δύναται να γίνει και με έκδοση τραπεζικής επιταγής, για την καταβολή του τιμήματος αγοράς ακινήτου από το τέκνο/δωρεοδόχο.

Η δυνατότητα του γονέα/δωρητή να πραγματοποιήσει χρηματική γονική παροχή/δωρεά προς το τέκνο/δωρεοδόχο δεν ελέγχεται κατά το στάδιο της υποβολής της δήλωσης. Δηλαδή δεν υπάρχει υποχρέωση συνυποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος παρελθόντων ετών κ.λπ. Το πόθεν έσχες του δωρητή ερευνάται κατά τον έλεγχο της δήλωσης.

Σε περίπτωση μεταφοράς χρηματικού ποσού προς κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τρίτο πρόσωπο, η αποδεδειγμένη «χρήση» του χρηματικού ποσού της γονικής παροχής/δωρεάς από το τέκνο/δωρεοδόχο και όχι από το τρίτο πρόσωπο αποτελεί αντικείμενο ελέγχου. Στην περίπτωση που αποδεικνύεται η «χρήση» του χρηματικού ποσού από το τρίτο πρόσωπο, επιβάλλεται φόρος δωρεάς.

πηγή: protothema.gr