Προϋπολογισμός: Με πλεόνασμα 7,5 δισ. ευρώ το οκτάμηνο του 2024

Για την περίοδο του Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1.048 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2.774 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2024 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 και ελλείμματος 92 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 7.571 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3.316 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 5.596 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023.

Σημειώνεται ότι μέρος της διαφοράς στις εισπράξεις των φορολογικών εσόδων ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023, ενώ ποσό που αφορά ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς ΟΚΑ ύψους 1.854 εκατ. ευρώ και ποσό για δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 634 εκατ. ευρώ (ήτοι συνολικά 2.488 εκατ. ευρώ), δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους.

Εξαιρουμένων των ανωτέρω ποσών, η υπέρβαση του στόχου στο πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου ανέρχεται σε 1.120 εκατ. ευρώ.

Επομένως το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Επιπλέον, τα ανωτέρω αφορούν τη σύγκριση σε σχέση με τους στόχους της εισηγητικής έκθεσης του Προϋπολογισμού 2024.

Κατά την κατάρτιση του Προγράμματος Σταθερότητας τον Απρίλιο του 2024, έχει ήδη ληφθεί υπόψη ότι ποσό ύψους 1.238 εκατ. ευρώ σε δημοσιονομική βάση που προέρχεται από επικαιροποιημένη πρόβλεψη των φορολογικών εσόδων του 2024, κατευθύνεται σε αυξημένες δαπάνες του τακτικού Προϋπολογισμού των φορέων Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και του Εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 45.137 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 232 εκατ. ευρώ ή 0,52% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024, παρότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί :

α) η είσπραξη τον μήνα Μάρτιο ποσού ύψους 1.797 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του, ήτοι ποσό 1.687 εκατ. ευρώ, είχε εισπραχθεί τον Δεκέμβριο του 2023 και επιπλέον ποσό 159 εκατ. ευρώ εισπράχθηκε τον Ιανουάριο 2024 και

β) η είσπραξη τον μήνα Ιούνιο τιμήματος ύψους 1.350 εκατ. ευρώ από τη σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και των 3 κάθετων οδικών αξόνων, η οποία υπογράφηκε στις 29.03.2024. Τα επόμενα βήματα της διαδικασίας έως την καταβολή του τιμήματος αναμένονται να ολοκληρωθούν τους επόμενους μήνες.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 43.092 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.989 εκατ. ευρώ ή 4,8% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.

Η υπερεκτέλεση αυτή προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024 (σημειώνεται ότι εκτιμώμενο ποσό ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023), όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους.

Συνεπώς η υπέρβαση των φορολογικών εσόδων που προσμετράται δημοσιονομικά στο έτος 2024 ανέρχεται σε 1.342 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω αφορούν τη σύγκριση σε σχέση με τους στόχους του Προϋπολογισμού.

Κατά την κατάρτιση του Προγράμματος Σταθερότητας τον Απρίλιο του 2024 έχει ήδη ληφθεί υπόψη αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 1.238 εκατ. ευρώ, που κατευθύνεται σε αυξημένες δαπάνες για το έτος 2024 του τακτικού Προϋπολογισμού των φορέων Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και του Εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, όπως αποτυπώνεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 4.499 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 41 εκατ. ευρώ από τον στόχο (4.457 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3.147 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 569 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.578 εκατ. ευρώ).

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου. Ειδικότερα, τον Αύγουστο 2024 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.950 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 631 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 6.226 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 201 εκατ. ευρώ ή 3,1% έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού, το οποίο εκτιμάται ότι συνδέεται με τις αυξημένες εισπράξεις φόρου εισοδήματος, κυρίως νομικών προσώπων του προηγούμενου μηνός, συνδεόμενο με το χρόνο λήξης των φορολογικών δηλώσεων.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 600 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 37 εκατ. ευρώ από τον στόχο (563 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 143 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 376 εκατ. ευρώ από τον στόχο (519 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024 ανήλθαν στα 44.089 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 3.590 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (47.679 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Επίσης είναι αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κατά 878 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης των πληρωμών τόκων.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 3.291 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς ΟΚΑ κατά 1.854 εκατ. ευρώ, όπως επίσης και των δαπανών που αφορούν τα εξοπλιστικά προγράμματα ύψους 634 εκατ. ευρώ, οι οποίες δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους.

Αντίρροπα, δηλαδή αυξητικά σε σχέση με τον στόχο, κινήθηκαν οι πληρωμές τόκων για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους κατά 465 εκατ. ευρώ.

Ως αξιοσημείωτες μεταβιβαστικές πληρωμές μπορούν να αναφερθούν: η καταβολή 130 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στον ΕΛΓΑ για την αποζημίωση των πληγεισών αγροτικών εκμεταλλεύσεων από πλημμυρικά φαινόμενα εξαιτίας των θεομηνιών Daniel & Elias περιόδου Σεπτεμβρίου 2023 καθώς και για σχετικά εγγειοβελτιωτικά έργα, η επιχορήγηση 225 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ), η επιχορήγηση 276 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Υγείας στην Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) για την κάλυψη της δαπάνης προμήθειας φαρμάκων για τις ανάγκες των νοσοκομείων του ΕΣΥ και του Γ.Ν. Παπαγεωργίου και η επιχορήγηση 98 εκατ. ευρώ στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών τους.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 6.549 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας υστέρηση ύψους 299 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.