Νέες αποκαλύψεις για τα κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας: Καθοδηγητής ο υπάλληλος της εφορείας αρχαιοτήτων

Κακουργηματικές διώξεις άσκησε ο εισαγγελέας στους 14 εκ των 23 συλληφθέντων για τις εγκληματικές οργανώσεις αρχαιοκαπηλίας, οι οποίοι οδηγήθηκαν το πρωί της Παρασκευής στο Δικαστικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης. Οι υπόλοιποι εννέα που κατέστησαν κατηγορούμενοι για την ίδια υπόθεση θα βρεθούν ενώπιον του εισαγγελέα Σερρών.

Σε βάρος των 14 ατόμων ασκήθηκε δίωξη για εγκληματική οργάνωση, υπεξαίρεση μνημείων, παράνομη ανασκαφή και αρχαιολογική έρευνα, αποδοχή και διάθεση μνημείων, παράνομη εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών, παράνομη κατοχή και χρήση ανιχνευτή μετάλλων, κλοπή μνημείων από χώρο ανασκαμμένο, κατοχή πυρομαχικών και όπλων, κατοχή εκρηκτικών υλών.

Οι κατηγορούμενοι παραπέμφθηκαν να απολογηθούν σε ανακριτή και έλαβαν προθεσμία για την επόμενη εβδομάδα. Μέχρι τότε παραμένουν υπό κράτηση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αστυνομικοί είχαν βάλει στο στόχαστρο τους αρχαιοκάπηλους από τον περασμένο Σεπτέμβριο και όπως προέκυψε από την πολύμηνη έρευνα πρόκειται για τρεις διαφορετικές εγκληματικές οργανώσεις οι οποίες δραστηριοποιούνταν στην υπεξαίρεση αρχαίων μνημείων, στην αποδοχή και διάθεση μνημείων που αποτελούν προϊόντα εγκλήματος και στην παράνομη εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών με σκοπό την πώληση τους.

Ως χρόνος έναρξης των εγκληματικών τους δραστηριοτήτων προέκυψε ότι ήταν ο Σεπτέμβριος του 2024 έως και τη σύλληψή τους από τους έμπειρους αστυνομικούς της Δίωξης Οργανωμένου Εγκλήματος Βόρειας Ελλάδας.

Έτσι δρούσαν οι εγκληματικές οργανώσεις και ο «διευθυντής»

Το prototothema.gr αποκαλύπτει τον τρόπο που δρούσαν οι τρεις εγκληματικές οργανώσεις αλλά και διαλόγους που είχαν μεταξύ τους τα μέλη τους, καθώς λάμβαναν μέτρα προκειμένου να μην προδώσουν τις παράνομες δραστηριότητές τους.

Κοινό στοιχείο των μελών που ανήκαν στις τρεις εγκληματικές ομάδες είναι, μεταξύ άλλων, ότι ήταν άριστοι χειριστές και έκαναν εκτεταμένη χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού ανίχνευσης μετάλλων και διασκόπησης εδάφους, χρησιμοποιώντας ακόμη και εκρηκτικά TNT.

Ο τρόπος δράσης των πρώτων δύο εγκληματικών οργανώσεων ήταν πανομοιότυπος και εστίαζε σε παράνομες αρχαιολογικές έρευνες, λαθρανασκαφές, υπεξαίρεση, αποδοχή και διάθεση αρχαίων μνημείων που αποτελούν προϊόντα εγκλήματος και στην εξαγωγή μνημείων εκτός ελληνικής επικράτειας, με σκοπό την πώληση αυτών.

Σε αυτό που διέφεραν με την τρίτη εγκληματική ομάδα ήταν ότι στη μεθοδολογία της δράσης τους, εκτός από τα παραπάνω, επιδίδονταν πρώτιστα στην έρευνα για θησαυρούς (λίρες και λοιπά πολύτιμα αντικείμενα).

Προκειμένου να βρουν κάτι πολύτιμο που θα τους αποφέρει μεγάλο κέρδος, πραγματοποιούσαν αναζητήσεις είτε μέσω διενέργειας παράνομων αρχαιολογικών ερευνών και λαθρανασκαφών από τα ίδια τα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης ή από άλλα συνεργαζόμενα με τη συμμορία πρόσωπα, είτε μέσω εντοπισμού ατόμων που τα έχουν ιδιοποιηθεί παρανόμως και επιθυμούν να προβούν στην πώληση αυτών.

Η πρώτη εγκληματική οργάνωση

Από την έρευνα των αστυνομικών προέκυψε ότι η πρώτη εγκληματική οργάνωση, σε περίπτωση εντοπισμού τέτοιων αντικειμένων, είχε αναθέσει σε μέλος της τον ρόλο να το φωτογραφίζει και ύστερα το έστελναν μέσω διαδικτυακής εφαρμογής στο πρόσωπο που είχε διευθύνοντα ρόλο στην οργάνωση.

Εκείνος με τη σειρά του έδινε το τελικό «οκ» και προχωρούσε η αξιολόγηση για να κριθεί αν μπορούν να το αξιοποιήσουν.

Σε περίπτωση που υπήρχε συμφωνία ως προς το κόστος αγοράς τους, καταβάλλονταν το χρηματικό ποσό, με σκοπό τη μετέπειτα πώλησή του σε έτερο ενδιαφερόμενο πρόσωπο σε υψηλότερη αξία από αυτή που ήδη είχαν αγοραστεί, με πρόδηλο σκοπό την αποκόμιση κέρδους από την εγκληματική αυτή δραστηριότητα.

Το πρόσωπο που είχε αρχηγικό ρόλο και εμφανίζεται ως «διευθυντής» της οργάνωσης, δεν ήταν άγνωστος στις Αρχές καθώς είχε απασχολήσει ξανά στο παρελθόν για ίδια αδικήματα.

Είναι ξεκάθαρο, κατά το κατηγορητήριο, ότι εκμεταλλεύονταν τις διασυνδέσεις του με αρχαιοκάπηλους από διάφορες περιοχές της Ελλάδας με σκοπό την περαιτέρω προώθηση των αρχαίων αντικειμένων, τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό.

Σε μία τουλάχιστον περίπτωση, προέκυψε ότι συντόνισε την παράδοση απροσδιόριστου αριθμού αρχαίων μνημείων στη Γερμανία.

Η αντι-παρακολούθηση και οι διάλογοι

Η επικοινωνία μεταξύ των μελών της εγκληματικής οργάνωσης γινόταν κυρίως με αυτοπρόσωπες συναντήσεις, εφαρμόζοντας μεθόδους αντι-παρακολούθησης, όπως για παράδειγμα τη μετακίνηση μέσω επαρχιακού οδικού δικτύου, ώστε να αποφεύγονται αστυνομικοί έλεγχοι σε κεντρικούς κόμβους ή διόδια, κατόπτευση του χώρου πριν από κάθε συνάντηση για να διασφαλιστεί η ασφάλεια της συναλλαγής, πραγματοποίηση των συναντήσεων κυρίως εντός οικιών ή σε κοντινά ασφαλή σημεία, με σκοπό να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα εντοπισμού και παρακολούθηση τους από τις διωκτικές αρχές.

Ψαχτήρια, μπερεκέτια και μπιχλιμπίδια: Τα συνθηματικά των αρχαιοκάπηλων, χρησιμοποιούσαν και εκρηκτικά TNT

Σε περίπτωση που απαιτούνταν τηλεφωνικές επικοινωνίες, όπως αποκαλύπτει το protothema.gr, τα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης χρησιμοποιούσαν συγκεκριμένα συνθηματικά, με λέξεις ή φράσεις στους διαλόγους τους προκειμένου να μην γίνουν αντιληπτοί από τις διωκτικές Αρχές.

Παρακάτω κάποια από τα συνθηματικά:

- «Ψαχτήρια»: τα άτομα που επιδίδονται σε παράνομες ανασκαφές-αρχαιολογικές έρευνες με σκοπό την ανεύρεση αρχαίων μνημείων

- «Κοπή ξύλων»/«πάω να κόψω ξύλα»: οι παράνομες ανασκαφές και λοιπές αρχαιολογικές έρευνες με σκοπό την ανεύρεση αρχαίων μνημείων.

- «Κάτι ψιλά»: Αρχαία μνημεία μικρής εμπορικής αξίας.

- «Μασίνι»/«Μηχανάκι»: Χρησιμοποιείται για να δηλώσει ανιχνευτή μετάλλων.

- «Ξύλα»: αρχαία μνημεία.

- «Κρασιά»: αρχαία μνημεία.

- «Μπερεκέτια»: ευρήματα από τις παράνομες ανασκαφές και αρχαιολογικές έρευνες

- «Μαύρα»: Χάλκινα αρχαία νομίσματα με έντονη πατίνα λόγω οξείδωσης ή παλαιότητας

- «Άσπρα»: Ασημένια και χρυσά αρχαία νομίσματα σε καλή κατάσταση με σημαντική εμπορική αξία.

- «Να πάμε καμία βόλτα»: Πραγματοποίηση παράνομης αρχαιολογικής έρευνας

- «Θα σε δώσω και κάτι»: Αναφορά σε παράδοση αρχαίων αντικειμένων

- «Μπιχλιμπίδια»: αρχαία νομίσματα

Επιπλέον, από την έρευνα των αστυνομικών, είναι ξεκάθαρο ότι όλα τα μέλη της συγκεκριμένης εγκληματικής οργάνωσης συμμετείχαν ενεργά και συνείσφεραν πληροφοριακά, εντοπίζοντας περιοχές με αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Επίσης, αναλάμβαναν τη διεύρυνση του δικτύου της οργάνωσης, με τη στρατολόγηση νέων ατόμων, γνωστά ως «ψαχτήρια», τα οποία αναλαμβάνουν την διεξαγωγή παράνομων αρχαιολογικών ερευνών με στόχο την ανεύρεση αρχαίων μνημείων.

Μάλιστα, φαίνεται ότι διαρκώς αναζητούσαν έτερα πρόσωπα, που έχουν στην κατοχή τους αρχαία μνημεία με σκοπό τη διαπραγμάτευση αγοράς αυτών.

Προς την επίτευξη του σκοπού τους, χρησιμοποιούσαν εξειδικευμένο εξοπλισμό, όπως ανιχνευτές μετάλλων και γεωδαιτικά μηχανήματα, για την ανεύρεση αρχαιοτήτων, ενώ εφάρμοζαν τεχνικές επιφανειακού σκαψίματος ή εξέταζαν περιοχές με εκτεθειμένα μνημεία.

Ο ρόλος του υπάλληλου – Έδειχνε υπηρεσιακή ταυτότητα για να γλιτώνει τον έλεγχο

Ο τρόπος που δρούσαν τα μέλη της δεύτερης εγκληματικής οργάνωσης είναι πανομοιότυπος με την πρώτη, ωστόσο σε αυτήν συμμετείχε και υπάλληλος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, ο οποίος ασκεί κατά βάση καθήκοντα αρχειοφύλακα και ο οποίος αποτελεί ηγετική φυσιογνωμία της εγκληματικής Ομάδας.

Ο συγκεκριμένος άνδρας είχε ως ρόλο την καθοδήγηση της οργάνωσης σε στοχευμένες έρευνες και ανασκαφές, τόσο στην ευρύτερη περιοχή του Νομού Σερρών, όσο και σε παρακείμενους Νομούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι προκειμένου να αποφύγει έλεγχο από τις αστυνομικές αρχές, δίσταζε να χρησιμοποιήσει την υπηρεσιακή του ιδιότητα.

Σχετικά με την τρίτη εγκληματική οργάνωση, εκτός από τα πανομοιότυπα χαρακτηριστικά που είχε με τις άλλες δύο όσον αφορά τη μεθοδολογία, υπάρχουν αναφορές για λαθρανασκαφές στον Τύμβο Καστά και στην ευρύτερη περιοχή της Αμφίπολης.

Η μεγάλη αστυνομική επιχείρηση και τα ευρήματα

Προκειμένου να δώσουν τέλος στη δράση των τριών εγκληματικών οργανώσεων αρχαιοκαπηλίας, η ΕΛ.ΑΣ πραγματοποίησε μεγάλη επιχείρηση στην οποία συμμετείχαν πάνω από 160 αστυνομικοί του Οργανωμένου Εγκλήματος με τη συνδρομή και άλλων υπηρεσιών, ακόμη και της Υποδιεύθυνσης Ειδικών Αστυνομικών Δυνάμεων Βορείου Ελλάδος/Τ.Ε.Ε.Μ.

Συνολικά συνελήφθησαν 23 άτομα, ενώ έρευνες έγιναν σε 40 οικίες και επαγγελματικούς χώρους. Από τις έρευνες αυτές κατασχέθηκε πληθώρα ευρημάτων τα οποία επιβεβαίωσαν πλήρως την προανακριτική έρευνα και κατέδειξαν το εύρος δράσης των Εγκληματικών Οργανώσεων.

Ειδικότερα, κατασχέθηκαν χιλιάδες αντικείμενα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και λοιπά αντικείμενα που εμπίπτουν στη νομοθεσία περί πολιτιστικής κληρονομιάς και αρχαιοτήτων. Ενδεικτικά είναι τα παρακάτω:

•⁠ ⁠Μία πήλινη κεφαλή, ένα μικρό ασημένιο άγαλμα, ένας σταυρός, 18 δαχτυλίδια, τρία 3 βραχιόλια, 17 κοσμήματα, τρία αγαλματίδια, μία επιτύμβια στήλη οθωμανικής περιόδου, 27 αγγεία.

•⁠ ⁠Ένα κράνος ιλλυρικού τύπου Αρχαϊκής περιόδου.

•⁠ ⁠Χιλιάδες νομίσματα, (χρυσά, χάλκινα και ασημένια διαφόρων περιόδων) και μεταλλικά αντικείμενα μικρών διαστάσεων, μεταξύ άλλων μολύβδινοι πεσσοί σφενδόνης, χάλκινες πόρπες, αιχμές βελών, τμήματα βάσεων αγγείων

•⁠ ⁠Θρησκευτικές εικόνες (μεταξύ άλλων τρίπτυχο με κεντρικό θέμα τη Θεοτόκο Βρεφοκρατούσα).

•⁠ ⁠Δεκάδες συσκευές εντοπισμού και ανίχνευσης μετάλλων καθώς και διασκόπησης εδάφους.

Επιπλέον, κατασχέθηκαν:

•⁠ ⁠Το χρηματικό ποσό των 74.090 ευρώ.

•⁠ ⁠Ένα Ι.Χ.Ε. τύπου 4χ4

•⁠ ⁠Όπλα (ενδεικτικά διόπτρα, περίστροφο, πιστόλι κρότου)

•⁠ ⁠Πληθώρα κινητών τηλεφώνων

•⁠ ⁠Δυο μονόλιμπρα εκρηκτικής ύλης (ε.υ.) TNT, μικτού συνολικού 879 gr., αυτοσχέδια χάρτινη συσκευασία περιέχουσα ε.υ. Τ.Ν.Τ. βάρους 63 gr βάρους, τα οποία χρησιμοποιούνταν από μέλος της οργάνωσης για την πραγματοποίηση εκρήξεων με απώτερο σκοπό τις ανασκαφές.

Κατόπιν, γνωμάτευσης Αρχαιολόγων ενταύθα Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης, η συντριπτική πλειοψηφία των προλεχθέντων κατασχεθέντων αντικειμένων εμπίπτει στις προστατευτικές διατάξεις του Ν.4858/2021.

Σημειώνεται, ότι λόγω εντοπισμού και κατάσχεσης χιλιάδων πειστηρίων και του μεγάλου αριθμού ερευνών, η καταμέτρηση συνεχίζεται.

Πηγή: protothema.gr

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ Πέθανε ο πρώην βουλευτής Κώστας Διαμαντής, ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ