Ποσειδώνας του Αρτεμισίου: Το εμβληματικό χάλκινο έργο των Αρχαίων Ελλήνων που έπεσε στα δίχτυα ψαράδων στην πολύπαθη Β. Εύβοια (ΒΙΝΤΕΟ)

Ποσειδώνας (Δίας) του Αρτεμισίου: Από τα ελάχιστα χάλκινα αγάλματα που σώζονται. Το σύμβολο της πολύπαθης Βόρειας Εύβοιας. Κοσμούσε το χαρτονόμισμα των 1000 δραχμών.

Πολλοί από τους μεγαλύτερους θυμόμαστε (και κάποιοι νοσταλγούμε) το γνωστό μας χιλιάρικο, τότε που είχαμε ως νόμισμά μας τη δραχμή. Θυμάστε όμως ότι από το 1970 έως το 1987, το 1000άρικο είχε στο μπροστινό μέρος του την θρυλική μορφή του αγάλματος που σας παρουσιάζουμε σε αυτό το βίντεο. Μιλάμε για τον Ποσειδώνα (ή Δία) του Αρτεμισίου, ένα αριστουργηματικό έργο αρχαίας ελληνικής τέχνης. Το πρωτότυπό του φιλοξενείται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και αντίγραφό του (που σας παρουσιάζουμε σε αυτό το βίντεο), κοσμεί το χωριό Πευκί της Βόρειας Εύβοιας.

Πιστεύεται ότι αναπαριστά τον Δία που κραδαίνει μύδρο ή κεραυνό ή τον Ποσειδώνα που κρατά την τρίαινα. Το αντικείμενο που κρατούσε δεν βρέθηκε. Βρέθηκε στην θάλασσα έξω από το Αρτεμίσιο της Εύβοιας, στο σημείο που είχε ναυαγήσει ένα πλοίο στα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ. Προηγήθηκε η εύρεση του αριστερού χεριού το 1926 και του υπόλοιπου αγάλματος το 1928.

Η εύρεση δημοσιεύτηκε από τον Γεώργιο Οικονόμο το 1928 στα Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών. Η εξερεύνηση του ναυαγισμένου πλοίου διακόπηκε το 1928 λόγω του θανάτου ενός από τους δύτες και από τότε δεν επαναλήφθηκε. Πιστεύεται ότι το πλοίο μετέφερε ελληνικά έργα προς εξαγωγή με προορισμό την Ιταλία. Πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα, αλλά και από τα λιγοστά πρωτότυπα χάλκινα αγάλματα της κλασικής περιόδου. Είναι έργο χυτό, με υπερφυσικό μέγεθος και απεικονίζει το Δία ή τον Ποσειδώνα. Ο θεός παριστάνεται όρθιος, γυμνός, σε ευρύ διασκελισμό.

Παρά την αυστηρότητα της μορφής, η κίνηση είναι έντονη και η απόδοση των ανατομικών λεπτομερειών ιδιαίτερα επιτυχής. Η γενειάδα του θεού είναι πλούσια και τα μακριά μαλλιά του μαζεύονται σε πλεξίδες γύρω από το κεφάλι, ενώ μπροστά πέφτουν σε κομψούς βοστρύχους γύρω από το μέτωπο.

Τα μάτια του, που δεν σώζονται, ήταν ένθετα από άλλο υλικό. Το αριστερό του χέρι είναι τεντωμένο μπροστά, ενώ με το ανυψωμένο δεξί χέρι θα κρατούσε τον κεραυνό ή την τρίαινα. Στην πρώτη περίπτωση ταυτίζεται με το Δία, που είναι και το πιθανότερο, ενώ στη δεύτερη με τον Ποσειδώνα. Είναι έξοχο δείγμα του αυστηρού ρυθμού της αρχαίας ελληνικής πλαστικής, και αποδίδεται σε ικανότατο δημιουργό, ίσως στο διάσημο γλύπτη Κάλαμι.

Δείτε βίντεο του John Haanity: