Ενας 93χρονος με φυσική κατάσταση 30άρη, «φαινόμενο» για την επιστήμη

Αυτό που έκανε την περίπτωση του Μόργκαν εξόχως ενδιαφέρουσα για την Επιστήμη, ήταν πως μέχρι τα 73 του δεν γυμναζόταν!

Ο Ρίτσαρντ Μόργκαν είναι τετράκις παγκόσμιος πρωταθλητής στην κωπηλασία εσωτερικού χώρου (Indoor Rowing), με σωματική κατάσταση που θα ζήλευε τριαντάχρονος. Η περίπτωσή του δεν θα αποτελούσε είδηση, αν ο ερασιτέχνης κωπηλάτης δεν ήταν… 93 χρόνων.

Ο άνδρας από την Ιρλανδία, ακριβώς λόγω της αξιοζήλευτης σωματικής κατάστασής του και της θέλησης την οποία επιδεικνύει κόντρα στο ηλικιακό «εμπόδιο», αποτελεί τον πρωταγωνιστή μιας νέας έρευνας που δημοσιεύτηκε τον περασμένο μήνα στην επιθεώρηση Journal of Applied Physiology και εστιάζει στη διατροφή, την προπόνηση και την ψυχολογία του.

Τα αποτελέσματα της έρευνας αποκαλύπτουν από τη μία ένα υπόδειγμα «έξτρα-φιτ» υπερήλικα με καρδιά, μυς και πνεύμονες ανθρώπου με λιγότερα από τα μισά του χρόνια, από την άλλη ένα «συνηθισμένο» συνταξιούχο π.χ φούρναρη (ή άλλον πρώην εργαζόμενο σε σωματικά απαιτητικό επάγγελμα) που ναι μεν δεν συνήθιζε να ασκείται συστηματικά, αλλά από τη συνταξιοδότησή του διατηρεί κάποια σωματική δραστηριότητα.

Αυτό που έκανε την περίπτωση του Μόργκαν εξόχως ενδιαφέρουσα για την Επιστήμη, ήταν πως δεν έκανε κάποιο άθλημα ή γενικώς γυμναστική έως τα 73 του! Ξεκίνησε το indoor rowing ακολουθώντας έναν από τους εγγονούς του σε μία προπόνηση και, όπως λέει ο Λόρκαν Ντέιλι, εγγονός του Μόργκαν και βοηθός λέκτορα στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Shannon στην Ιρλανδία, «ποτέ δεν κοίταξε πίσω». Ο Λόρκαν ήταν εκείνος που, μετά τις θεαματικές επιδόσεις του και την εντυπωσιακή βελτίωση της φυσικής κατάστασης του παππού του, αποφάσισε με τους συναδέλφους του να εστιάσουν στην περίπτωσή του, διερευνώντας την επιβράδυνση της διαδικασίας της γήρανσης.

Παρότι ξεκίνησε να ασκείται σε ύστερο στάδιο της ζωής του, έχει μέχρι σήμερα κωπηλατήσει μια απόσταση δεκαπλάσια του γύρου της Γης, κερδίζοντας τέσσερα παγκόσμια πρωταθλήματα. Οπότε, αναρωτήθηκαν οι ερευνητές, τι ήταν αυτό που έκανε την άσκηση να αναστρέψει τη σωματική του γήρανση;

Καρδιακός παλμός – ρεκόρ

Οι ερευνητές προσκάλεσαν τον Μόργκαν, τότε 92 χρόνων, στο εργαστήριο φυσιολογίας του πανεπιστημίου του Λίμερικ. Μέτρησαν το ύψος, το βάρος και τη σύσταση του σώματός του, ενώ έλεγξαν τη διατροφή, τον μεταβολισμό και τη λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων του.

Έπειτα, του ζήτησαν να ανέβει στο κωπηλατικό μηχάνημα και κάνει μία απόσταση δύο χιλιομέτρων, ενώ εκείνοι παρακολουθούσαν την καρδιά, τους πνεύμονες και τους μυς του.

«Ήταν μία από τις πιο συγκλονιστικές ημέρες που πέρασα στο εργαστήριο» θυμάται ο Φίλιπ Τζέικμαν, επικεφαλής της μελέτης και καθητηγής υγιούς γήρανσης, σωματικής άσκησης και διατροφής στο πανεπιστήμιο του Λίμερικ.

Ο Μόργκαν απέδειξε πως ήταν ηλικιωμένος, αλλά ούτε κατά διάνοια «γερασμένος»: Με βάρος 75 κιλών, είχε μυική μάζα περίπου 80% και 15% λιπώδη ιστό, μια σύσταση σώματος που θεωρείται ιδανική για άνδρα πολλές δεκαετίες νεότερο.

Κατά τη διάρκεια της μέτρησης, ο καρδιακός του ρυθμός κορυφώθηκε στους 153 παλμούς ανά λεπτό, πολύ πάνω από τον αναμενόμενο μέγιστο καρδιακό ρυθμό για την ηλικία του και από τις υψηλότερες τιμές που έχουν καταγραφεί ποτέ για κάποιον 90άρη, σύμφωνα με τους ερευνητές, κάτι που υποδεικνύει μια πολύ δυνατή καρδιά.

Ο καρδιακός του ρυθμός επίσης κλιμακώθηκε πολύ γρήγορα, κάτι που σημαίνει ότι η καρδιά του ήταν σε θέση να τροφοδοτεί γρήγορα τους μυς με οξυγόνο και ενέργεια. Όπως σημειώνει ο Ντέιλι, η καρδιαγγειακή του υγεία ήταν συγκρίσιμη με αυτή ενός υγιούς 30άρη ή 40άρη.

Άσκηση 40 λεπτά την ημέρα

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το ίσως πιο εντυπωσιακό με τον Μόργκαν είναι πως έφτιαξε τη φυσική του αυτή κατάστσαση με μια απλή, σχετικά σύντομη καθημερινή άσκηση που περιλάμβανε:

Συνέπεια: Κάθε εβδομάδα, κωπηλατεί περίπου 30 χιλιόμετρα, κατά μέσο όρο περίπου 40 λεπτά την ημέρα.
Μίξη εύκολης, μέτριας και έντονης προπόνησης: Περίπου το 70% των προπονήσεων είναι εύκολες, με τον Μόργκαν να μην κοπιάζει σχεδόν καθόλου. Άλλο ένα 20% είναι σε δύσκολο αλλά ανεκτό ρυθμό, ενώ το υπόλοιπο σε πλήρη, εντονότατο ρυθμό.
Προπόνηση με βάρη: Δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα κάνει προπόνηση με βάρη, χρησιμοποιώντας βαράκια για τρία σετ προβολών και ασκήσεων δικεφάλων.
Διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες: Η ημερήσια κατανάλωση πρωτεΐνης υπερβαίνει τη συνήθη σύσταση των περίπου 60 γραμμαρίων για ανθρώπους με το συγκεκριμένο βάρος.

Πώς η άσκηση αλλάζει τον τρόπο γήρανσης

«Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα μελέτη που ρίχνει φως στην προσαρμογή των ανθρώπων στην άσκηση κατά τη διάρκεια της ζωής τους» σημειώνει ο Σκοτ Τραπ, διευθυντής του Εργαστηρίου Ανθρώπινης Απόδοσης στο Ball State University στην Ιντιάνα.

«Εξακολουθούμε να μαθαίνουμε για τις περιπτώσεις ανθρώπων που ξεκίνησαν να ασκούνται σε προχωρημένη ηλικία, αλλά τα στοιχεία αυτά είναι επαρκώς σαφή για το ότι το ανθρώπινο σώμα διατηρεί την ικανότητα προσαρμογής στην άσκηση σε οποιαδήποτε ηλικία» εξηγεί ο ίδιος που έχει μελετήσει πολλούς ηλικιωμένους αθλητές, αλλά δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.

Στην πραγματικότητα, η φυσική κατάσταση και η σωματική δύναμη του 93χρονου Μόργκαν υποδεικνύουν πως δεν είναι απαραίτητη η απώλεια μυικής μάζας και αερόβιας ικανότητα καθώς μεγαλώνουμε, διευκρινίζει ο Τζέικμαν. «Η άσκηση μπορεί να μας βοηθήσει να “χτίσουμε” και να διατηρήσουμε ένα δυνατό σώμα, όποια κι αν είναι η ηλικία μας» λέει.

Και παρότι, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, ο Μόργκαν πιθανώς είχε κάποια γενετικά πλεονεκτήματα, καθώς οι δυνατότητες στην κωπηλασία φαίνεται να είναι οικογενειακή υπόθεση, οι αγωνιστικές του επιδόσεις τα τελευταία χρόνια είναι χαμηλότερες σε σχέση με 15, 10 ή ακόμη και πέντε χρόνια πριν.

Η άσκηση δεν πρόκειται να εξαλείψει τις επιπτώσεις της γήρανσης, μπορεί ωστόσο να τις επιβραδύνει, εξηγούν οι ερευνητές, επικαλούμενοι το παράδειγμα του Μόργκαν.

Προσφέρει επίσης άλλες ανταμοιβές, πνευματικές και ηθικές. «Υπάρχει μεγάλη ικανοποίηση στην κατάκτηση ενός παγκόσμιου πρωταθλήματος», παραδέχεται, με δικαιολογημένη περηφάνια, ο Μόργκαν.

«Ξεκίνησα από το μηδέν. Και ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι υπήρχε μεγάλη ευχαρίστηση στο να το κάνω κάτι τέτοιο» λέει ο ίδιος μέσω του εγγονού του.

Πηγή: Washington Post