Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Τι αποκαλύπτει η νέα σύνθεση της Κομισιόν – Η γεωπολιτική κατεύθυνση και οι βασικές της γραμμές

Η νέα σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία παρουσίασε η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο σε επίπεδο ισορροπίας των φύλων εντός Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσο και γεωπολιτικών και οικονομικών προτεραιοτήτων.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, η Φον ντερ Λάιεν αποκάλυψε τις βασικές γραμμές της νέας Επιτροπής, η οποία δομήθηκε γύρω από τρεις κύριους πυλώνες: ευημερία, ασφάλεια και δημοκρατία.

Όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι προτεραιότητες αυτές σχετίζονται άμεσα με τη «δίδυμη μετάβαση» της ΕΕ -την ψηφιακή και κλιματική μεταμόρφωση, που αναμένεται να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα, την τεχνολογική κυριαρχία της ΕΕ, την ασφάλεια και τη δημοκρατία στο ευρωπαϊκό μπλοκ-, ενώ ο διορισμός του Πολωνού Πιότρ Σεραφίν σε ρόλο Επιτρόπου Προϋπολογισμού προμηνύει μια σκληρή μάχη για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ.

Η νέα Επιτροπή περιλαμβάνει 11 γυναίκες και 16 άνδρες, μία σημαντική πρόοδος σε σχέση με την αρχική αναλογία υποψηφιοτήτων, η οποία ήταν 22% γυναίκες και 78% άνδρες. «Αυτό ήταν απαράδεκτο», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας τη σημασία της ισότητας των φύλων στα κορυφαία αξιώματα της ΕΕ.

Η αναλογία αυτή επιτεύχθηκε έπειτα από διαπραγματεύσεις με τα κράτη-μέλη, αν και οι προσπάθειες της Προέδρου δεν σταμάτησαν εκεί. Για να ενισχύσει περαιτέρω την ισότητα, τοποθέτησε 4 γυναίκες και 2 άνδρες σε ρόλους Εκτελεστικών Αντιπροέδρων, μια κίνηση που, σύμφωνα με το Politico, είχε πολιτική βαρύτητα.

Οι έμφυλες ισορροπίες στα ανώτατα κλιμάκια της Επιτροπής ήταν μια από τις προτεραιότητες της Φον ντερ Λάιεν, η οποία δεν δίστασε να ζητήσει αλλαγές υποψηφιοτήτων ακόμα και μετά την προθεσμία του Αυγούστου. Η αναφορά της Φον ντερ Λάιεν στην «έκθεση Ντράγκι» κατά την παρουσίαση της νέας Επιτροπής, έδωσε το στίγμα για την οικονομική στρατηγική της ΕΕ τα επόμενα χρόνια.

Η έκθεση τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, της τεχνολογικής κυριαρχίας, και της δημοκρατίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα Επιτροπή έχει σαφή γεωπολιτική κατεύθυνση, σχολιάζει το Politico, με στόχο την προετοιμασία της ΕΕ για διεύρυνση, η οποία περιλαμβάνει την ενσωμάτωση της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και των Δυτικών Βαλκανίων στην Ένωση.

Ο ρόλος των χωρών της νότιας Ευρώπης αναβαθμίζεται σημαντικά στη νέα σύνθεση της Επιτροπής. Η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία αναλαμβάνουν κρίσιμα οικονομικά χαρτοφυλάκια, ενισχύοντας τη θέση τους στις διαπραγματεύσεις για την οικονομική πολιτική της ΕΕ. Η Ιταλία αναλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο της Συνοχής, η Πορτογαλία τα χρηματοοικονομικά, και η Ισπανία τον Ανταγωνισμό, ρόλοι που αναμένεται να επηρεάσουν τις στρατηγικές επενδύσεις και τις ρυθμίσεις στην ΕΕ.

Η γεωπολιτική διάσταση της νέας Επιτροπής είναι έντονη, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να αποτελεί βασικό παράγοντα διαμόρφωσης των προτεραιοτήτων της ΕΕ. Η Φον ντερ Λάιεν έχει σταθεί σθεναρά υπέρ της Ουκρανίας και αυτό αποτυπώνεται στην επιλογή δύο Επιτρόπων από τις βαλτικές χώρες σε καίρια χαρτοφυλάκια που σχετίζονται με τη Ρωσία.

Η Εσθονή Κάγια Κάλας αναλαμβάνει την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, ενώ ο Λιθουανός Άντριους Κουμπίλιους αναλαμβάνει το νέο χαρτοφυλάκιο της άμυνας.

Όπως επισημαίνει το Politico, η Φον ντερ Λάιεν δημιούργησε μια ομάδα που αντανακλά τις σκληρές θέσεις της Ευρώπης απέναντι στη Ρωσία, ενώ ο Κουμπίλιους θα συνεργάζεται άμεσα με την Αντιπρόεδρο για την Τεχνολογία, την Κυριαρχία, την Ασφάλεια και τη Δημοκρατία, Φινλανδή Ένα Βιρκούνεν, προσδίδοντας στην ομάδα έναν ισχυρό πυρήνα από σκληρούς επικριτές της Μόσχας.

Παρουσιάζοντας το νέο Σώμα των Επιτρόπων, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι το βασικό μήνυμα είναι ότι «από όπου κι αν προερχόμαστε, όποιος κι αν είναι ο τίτλος εργασίας μας: πρέπει να εργαστούμε όλοι μαζί. Θα έχουμε ανοιχτές συζητήσεις. Όλοι θα είμαστε ανεξάρτητοι στη σκέψη και στη δράση. Και θα αναλάβουμε όλοι την ευθύνη των συμφωνηθέντων».

Σε αυτή τη βάση, μόλις το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο λάβει την επίσημη επιστολή του Συμβουλίου σε συμφωνία με τον Πρόεδρο της Επιτροπής, μπορεί να προχωρήσει στις επίσημες διαδικασίες για τον διορισμό του νέου Σώματος. Πάντα σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας της. Όλοι οι Επίτροποι θα πρέπει να λάβουν την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με ψηφοφορία, έπειτα από ακροάσεις τους ενώπιον των ευρωβουλευτών.

Η διαδικασία των ακροάσεων των Επιτρόπων αναμένεται να ξεκινήσει εντός του Οκτωβρίου, μια διαδικασία που πιθανότατα θα περιλαμβάνει αντιδράσεις, ιδιαίτερα από την αριστερά, η οποία αντιτίθεται στον διορισμό του Ιταλού Ραφαέλε Φίττο, μέλους του ακροδεξιού κόμματος της Τζόρτζια Μελόνι, Αδέλφια της Ιταλίας, σε ρόλο Εκτελεστικού Αντιπροέδρου.

Οι Εκτελεστικοί Αντιπρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

• Τερέζα Ριμπέιρα (Ισπανία): Θα είναι Εκτελεστική Αντιπρόεδρος μιας καθαρής, δίκαιης και ανταγωνιστικής μετάβασης. Θα είναι επίσης υπεύθυνη για την πολιτική ανταγωνισμού. Θα καθοδηγήσει τις εργασίες για να διασφαλίσει ότι η Ευρώπη θα τηρήσει τους στόχους της που ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
• Χένα Βιρκούνεν (Φινλανδία): Θα είναι η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος για την Τεχνολογία, την Ασφάλεια και τη Δημοκρατία. Θα είναι επίσης υπεύθυνη για το χαρτοφυλάκιο ψηφιακών τεχνολογιών και τεχνολογιών αιχμής. «Θα ζητήσω από τη Χένα να εξετάσει τις εσωτερικές και εξωτερικές πτυχές της ασφάλειας. Αλλά και να ενισχύσουμε τα θεμέλια της δημοκρατίας μας, όπως το κράτος δικαίου, και να την προστατέψουμε όπου κι αν δέχεται επίθεση», είπε η Πρόεδρος της Επιτροπής.
• Στεφάν Σεζουρνέ (Γαλλία): Θα είναι ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για την Ευημερία και τη Βιομηχανική Στρατηγική. Θα είναι επίσης υπεύθυνος για τη βιομηχανία, τις ΜΜΕ και το χαρτοφυλάκιο της Ενιαίας Αγοράς. «Θα καθοδηγήσει το έργο για τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη των εταιρειών μας – από τις επενδύσεις και την καινοτομία μέχρι την οικονομική σταθερότητα και το εμπόριο και την οικονομική ασφάλεια», ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
• Κάγια Κάλας (Εσθονία): Θα είναι η Ύπατη Εκπρόσωπος και Αντιπρόεδρός της ΕΕ. «Βρισκόμαστε σε μια εποχή γεωστρατηγικών αντιπαλοτήτων και αστάθειας. Η εξωτερική μας πολιτική και η πολιτική ασφαλείας πρέπει να σχεδιαστεί έχοντας κατά νου αυτή την πραγματικότητα και πρέπει να είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένη με τα δικά μας συμφέροντα», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής και πρόσθεσε: «Ξέρω ότι μπορώ να βασιστώ σε αυτήν».
• Ροχάνα Μινζάτου (Ρουμανία): Θα είναι η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος για τους ‘Ανθρωπους, τις Δεξιότητες και την Ετοιμότητα. Θα έχει την ευθύνη για τις δεξιότητες, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, τις ποιοτικές θέσεις εργασίας και τα κοινωνικά δικαιώματα. Η Ρ. Μινζάτου θα ηγηθεί κυρίως της Ένωσης Δεξιοτήτων και του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Θα επικεντρωθεί σε εκείνους τους τομείς που είναι κρίσιμοι για την ένωση της κοινωνίας.
• Ραφαέλε Φίτο (Ιταλία): Θα είναι ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις. Θα είναι υπεύθυνος για το χαρτοφυλάκιο που ασχολείται με την πολιτική συνοχής, την περιφερειακή ανάπτυξη και τις πόλεις. «Θα αξιοποιήσουμε την εκτεταμένη εμπειρία του για να βοηθήσουμε στον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση των πολιτικών μας για τη συνοχή, τις επενδύσεις και την ανάπτυξη», ανέφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής.

Οι Εκτελεστικοί Αντιπρόεδροι θα εργαστούν χέρι-χέρι μεταξύ τους αλλά και με όλους τους Επιτρόπους.

Οι Επίτροποι της Κομισιόν

• Μάρος Σέφτσοβιτς (Σλοβακία): Θα είναι ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας. Πρόκειται για ένα νέο χαρτοφυλάκιο που περιλαμβάνει και τελωνειακή πολιτική. Η Πρόεδρος της Επιτροπής του ανέθεσε, επίσης, έναν δεύτερο ρόλο: Επίτροπο για τις διοργανικές σχέσεις και τη διαφάνεια.
• Βάλντις Ντομπρόβσκις (Λετονία): Θα είναι ο Επίτροπος Οικονομίας και Παραγωγικότητας. Του ανατέθηκε επίσης ο ρόλος του Επιτρόπου για την εφαρμογή και την απλούστευση.
• Ντουμπράβκα Σουίτσα (Κροατία): Θα είναι η Επίτροπος για τη Μεσόγειο. Θα είναι επίσης υπεύθυνη για την ευρύτερη νότια γειτονία. Θα συνεργαστεί στενά με την Ύπατη Εκπρόσωπο Κάγια Κάλας -και πολλούς άλλους Επιτρόπους- για να αναπτυχθούν τα κοινά συμφέροντα της ΕΕ με την περιοχή.
• Όλιβερ Βάρχελι (Ουγγαρία): Θα είναι Επίτροπος για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων. Θα είναι υπεύθυνος για την οικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας και για τη συνέχιση των εργασιών για την καταπολέμηση του καρκίνου και την προληπτική υγεία.
• Βόπκε Χούκστρα (Ολλανδία): Θα είναι ο Επίτροπος για το κλίμα, τους μηδενικούς ρύπους και την καθαρή ανάπτυξη. Θα εργαστεί για την εφαρμογή και την προσαρμογή, τη διπλωματία για το κλίμα και την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές.
• Αντριους Κουμπίλιους (Λιθουανία): Θα είναι ο Επίτροπος για την Άμυνα και το Διάστημα. Θα εργαστεί για την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης και την ενίσχυση των επενδύσεων και της βιομηχανικής ικανότητας της ΕΕ.
• Μάρτα Κος (Σλοβενία): Θα αναλάβει Επίτροπος για τη Διεύρυνση και θα είναι υπεύθυνη για την ανατολική γειτονία. Θα εργαστεί επίσης για την υποστήριξη της Ουκρανίας και τη συνέχιση των εργασιών για την ανοικοδόμησή της. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στη Σλοβενία βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη η διαβούλευση με το εθνικό Κοινοβούλιο για το διορισμό της Μάρτα Κος που πρότεινε η κυβέρνηση.
• Γιόζεφ Σικέλα (Τσεχία): Θα είναι ο Επίτροπος για τις Διεθνείς Συνεργασίες. Θα ηγηθεί των εργασιών στο Global Gateway και θα διασφαλίσει ότι θα αναπτυχθούν αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες που επενδύουν σε ένα κοινό μέλλον.
• Κώστας Καδής (Κύπρος): Θα είναι ο Επίτροπος Αλιείας και Ωκεανών. Η Πρόεδρος της Επιτροπής βασίζεται στην εμπειρία του για να βοηθήσει στην οικοδόμηση ενός ανθεκτικού, ανταγωνιστικού και βιώσιμου τομέα και στην παρουσίαση του πρώτου Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τους Ωκεανούς.
• Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε (Πορτογαλία): Θα είναι η Επίτροπος για τις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες και την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων. Το χαρτοφυλάκιο αυτό θα είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση και την ολοκλήρωση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών και τη διασφάλιση ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις ενισχύουν την παραγωγικότητα και την καινοτομία στην ΕΕ.
• Χάτζα Λαχμπίμπ (Βέλγιο): Θα είναι η Επίτροπος για την ετοιμότητα και τη διαχείριση κρίσεων. Αυτό είναι ένα άλλο νέο χαρτοφυλάκιο που θα αφορά την ανθεκτικότητα, την ετοιμότητα και την πολιτική προστασία. Θα είναι υπεύθυνη για την καθοδήγηση των προσπαθειών της ΕΕ για τη διαχείριση κρίσεων και την ανθρωπιστική βοήθεια.
• Μάγκνους Μπρούνερ (Αυστρία): Θα είναι ο Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης. Θα επικεντρωθεί στην εφαρμογή του Συμφώνου για το ‘Ασυλο και τη Μετανάστευση – αλλά και στην ενίσχυση των συνόρων της ΕΕ και στην ανάπτυξη μιας νέας στρατηγικής εσωτερικής ασφάλειας.
• Τζέσικα Ροσβαλ (Σουηδία): Θα είναι η Επίτροπος για το Περιβάλλον, τα ύδατα και την ανταγωνιστική κυκλική οικονομία. Θα αναλάβει το σημαντικό έργο να βοηθήσει στην προστασία του περιβάλλοντος στην ΕΕ. Θα βοηθήσει στην ανάπτυξη μιας πιο κυκλικής και πιο ανταγωνιστικής οικονομίας και θα ηγηθεί των εργασιών για την ανθεκτικότητα στο νερό που αποτελεί μεγάλη προτεραιότητα για τα επόμενα χρόνια.
• Πιοτρ Σεραφίν (Πολωνία): Θα είναι ο Επίτροπος για τον Προϋπολογισμό, την Καταπολέμηση της Απάτης και τη Δημόσια Διοίκηση. Θα επικεντρωθεί κυρίως στην προετοιμασία του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού.
• Νταν Χόργκενσεν (Δανία): Θα είναι ο Επίτροπος για την Ενέργεια και τη Στέγαση. Το έργο του θα βοηθήσει στη μείωση των τιμών της ενέργειας, θα επενδύσει στην καθαρή ενέργεια και θα διασφαλίσει ότι θα περιοριστούν οι εξαρτήσεις της ΕΕ. Θα είναι ο πρώτος Επίτροπος Στέγασης και θα εξετάζει όλες τις πτυχές, από την ενεργειακή απόδοση έως τις επενδύσεις και τις κατασκευές.
• Αικατερίνα Ζαχαρίεβα (Βουλγαρία): Θα είναι Επίτροπος για την Έρευνα και την Καινοτομία. Η νέα Επιτροπή θέλει να θέσει την έρευνα και την καινοτομία, την επιστήμη και την τεχνολογία στο επίκεντρο της οικονομίας της ΕΕ. Η Αικατερίνα Ζαχαρίεβα θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ επενδύει περισσότερα και επικεντρώνει τις δαπάνες σε στρατηγικές προτεραιότητες και σε πρωτοποριακή καινοτομία.
• Μάικλ ΜακΓκάρθ (Ιρλανδία): Θα είναι Επίτροπος για τη Δημοκρατία, τη Δικαιοσύνη και το Κράτος Δικαίου. Του ανατέθηκε η ευθύνη να προωθήσει την Ευρωπαϊκή Ασπίδα για τη Δημοκρατία. Θα ηγηθεί επίσης του έργου της Επιτροπής για το κράτος δικαίου, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την προστασία των καταναλωτών.
• Απόστολος Τζιτζικώστας (Ελλάδα): Θα είναι Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού. Είναι υπεύθυνος για την κινητικότητα αγαθών και ανθρώπων. Αυτοί είναι βασικοί τομείς για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, αλλά και για τις μεταβάσεις της, για τη σύνδεση των ανθρώπων και την προώθηση των τοπικών οικονομιών.
• Κριστόφ Χάνσεν (Λουξεμβούργο): Θα είναι ο Επίτροπος για τη Γεωργία και τα Τρόφιμα. Θα έχει το καθήκον να εφαρμόσει την έκθεση και τις συστάσεις του Στρατηγικού Διαλόγου και βάσει αυτού, να αναπτύξει ένα όραμα για τη γεωργία και τα τρόφιμα στις πρώτες 100 ημέρες της θητείας της νέας Επιτροπής.
• Γκλεν Μικάλεφ (Μάλτα): Θα είναι ο Επίτροπος για τη Δικαιοσύνη, τον Πολιτισμό, τη Νεολαία και τον Αθλητισμό.

Με πληροφορίες από: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Politico