Ποιοι ήταν οι αδελφοί "Πάππας", οι μεγάλοι ευεργέτες της δυτικής Φθιώτιδας

Η ιστορία των τριών αδελφών από τη Γραμμένη Οξυά που έγιναν σημαίνοντα πρόσωπα της ελληνικής ομογένειας στις Η.Π.Α. και μεγάλοι ευεργέτες της Δυτικής Φθιώτιδας και ο εγγονός τους που βρίσκεται αυτό το διάστημα στη Σπερχειάδα.

Την ιστορία των τριών αδελφών Παπακωνσταντίνου που γεννήθηκαν πάμφτωχα στη Γραμμένη Οξυά, ξενιτεύτηκαν στις Η.Π.Α., έγιναν σημαίνοντα πρόσωπα της ελληνικής ομογένειας και μεγάλοι ευεργέτες της Σπερχειάδας, περιγράφει με ανάρτησή του στο Facebook ο εκπαιδευτικός και συγγραφέας Βασίλης Κανέλλος.

Γράφει σχετικά ο κ. Κανέλλος στην ανάρτηση που τιτλοφορείται «Στο δρόμο της ευεργεσίας»:

Στα 1907, τρία μικρά φτωχόπαιδα από τη Γραμμένη Οξυά Ναυπακτίας ο Κώστας, ο Νίκος και ο Δημήτριος-τέκνα του Θεόδωρου Παπακωνσταντίνου, εγκαταλείπουν το μικρό χωριό τους και αναζητώντας μια καλύτερη τύχη περνούν τον Ατλαντικό και εγκαθίστανται στην Καλιφόρνια των Η.Π.Α. Με το επώνυμό τους συντμημένο σε Πάππας, ασχολούνται με το εμπόριο και πολύ γρήγορα προκόβουν. Αποκτούν με τον ιδρώτα τους μεγάλη περιουσία και αναδεικνύονται σε σημαίνοντα πρόσωπα της ελληνικής ομογένειας.

Η Σπερχειάδα γίνεται η δεύτερη πατρίδα τους, αφού εκεί ήταν εγκαταστημένες οι δύο αδελφές τους Αικατερίνη και Ευαγγελία με τις οικογένειές τους. Μάλιστα ο μικρότερος αδελφός ο Δημήτριος νυμφεύεται το Μάιο του 1939 τη Σπερχειαδίτισσα Αγλαΐα Τσατσάνη. Ο γάμος τους έγινε στον Άγιο Νικόλαο, στο ναό που 5 χρόνια αργότερα ανατινάχτηκε από τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής (βλ. φωτογραφία).

Με την καρδιά τους πλημμυρισμένη από πατριωτικά και φιλανθρωπικά αισθήματα τα 3 αδέλφια επιδόθηκαν σε μια σειρά κοινωφελών έργων. Αναφέρουμε τα σημαντικότερα: Στη Γραμμένη Οξυά ανέγειραν δημοτικό Σχολείο και τον ενοριακό ναό του Αγίου Αθανασίου. Ανακαίνισαν κι εξωράισαν την κεντρική πλατεία του χωριού και καθιέρωσαν το πανηγύρι με δικές τους δαπάνες τα πρώρα χρόνια. Για το σκοπό αυτό το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού το 1956 με την αριθ. 8/28-3-1956 ομόφωνη απόφασή του ανακήρυξε τους αδελφούς Πάππα μεγάλους ευεργέτες.

Στη Σπερχειάδα τη δεκαετία του ΄50 και ΄60 οι αδελφοί Πάππα, μεταξύ των άλλων, ανέγειραν το 2ο Δημοτικό Σχολείο (Πάππειο), αναστήλωσαν και διακόσμησαν τον ανατιναγμένο από τους Γερμανούς ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής και καθιέρωσαν το πανηγύρι στον προαύλιο χώρο, ανέγειραν τη δυτική πτέρυγα του (παλιού) Γυμνασίου. Για το σκοπό αυτό η Κοινότητα Σπερχειάδας το 1957 με την αριθ. 6/19-5-1957 ομόφωνη απόφασή της τους ανακήρυξε μεγάλους ευεργέτες, επίτιμους δημότες και έδωσε το όνομά τους σε κεντρική οδό της κωμόπολης (Από το Δημαρχείο μέχρι την Αγία Παρασκευή).

Η ελληνική πολιτεία τίμησε τον Δημήτριο Πάππα με το Χρυσό Σταυρό του Φοίνικα.

Η Αγλαΐα Τσατσάνη-Πάππα επισκέφτηκε τη Σπερχειάδα το 1965 και το 2001. Το 1965, μαθητής ων στο Πάππειο, θυμάμαι την επίσκεψή της και τα ασταμάτητα δάκρυα που έτρεχαν από τα μάτια της όταν ο συμμαθητής μας Πάνος Βήττας (συνταξιούχος θεολόγος σήμερα-Γραμμενιοξυώτης) απήγγελε το ποίημα του Γ. Δροσίνη «Ξένε που μόνος κι έρημος σε ξένους τόπους τρέχεις, πες μου ποιος είναι ο τόπος σου και ποια πατρίδα έχεις». Το δε 2001 ως δ/ντής του Σχολείου της απονείμαμε εκ μέρους του συλλόγου διδασκόντων τιμητική διάκριση. Αυτές τις μέρες βρίσκεται στη Σπερχειάδα ο γιος του Δημητρίου και της Αγλαΐας Πάππα Αναστάσιος με τη σύζυγό του. Μάλιστα επισκέφτηκαν και τη γενέτειρα του Πάππα, τη Γραμμένη Οξυά, όπου στον οικογενειακό τους τάφο υπήρχε η εξής επιγραφή:

«Αγάπη θέλει η ζωή και καθαρή καρδιά,

για να σκεπάζει το κορμί το χώμα ελαφρά».

Σε νεώτερη ανάρτησή του δε, ο Βασίλης Κανέλλος επισημαίνει για την οικογένεια Τσατσάνη. «Η Αγλαΐα, σύζυγος του Δημητρίου Πάππα, ήταν κόρη του κτηματία Κων/νου Τσατσάνη. Ο γάμος τους μάλιστα θεωρήθηκε ως «ο γάμος της χρονιάς». Η οικογένεια Τσατσάνη ήταν μια εύπορη κι αξιόλογη οικογένεια της παλιάς Σπερχειάδας. Ο αδελφός της Αγλαΐας Αναστάσιος υπηρέτησε ως έφεδρος ανθυπολοχαγός στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41 και σκοτώθηκε στην Κακαβιά στις 26-11-1940. Τιμής ένεκεν ονομάστηκε «οδός Ανθ/γού Αναστασίου Τσατσάνη» η οδός στα νότια της κεντρικής πλατείας (από φαρμακείο Σύνης Γουβάλα-Αργυρού έως οικία Καλαμάρα). Στις αρχές της δεκαετίας του ΄50 η οικογένεια Τσατσάνη χρηματοδότησε, στη μνήμη του νεκρού ήρωα, την κατασκευή στασιδίων και νέου καμπαναριού στην Αγία Παρασκευή Σπερχειάδας.
Οι αδελφοί Πάππα προέβησαν στις παρακάτω εργασίες στην τότε πρόσφατα ανακατασκευασμένη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής: κατασκευή δαπέδου με μωσαϊκά, σοβατίσματα και περιμάνδρωση. Εμπλούτισαν το εσωτερικό της με ξυλόγλυπτο Δεσποτικό Θρόνο, κρυστάλλινο πολυέλαιο, μανουάλια, καντήλια, εικόνες και συμπληρωματικά στασίδια. Το 1960 καθιέρωσαν με δαπάνη τους πανηγύρι στη Σπερχειάδα, στη γιορτή της Αγίας, που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
Από τα 3 αδέλφια μόνο ο Κώστας πέθανε στην Ελλάδα κι ενταφιάστηκε στη Γραμμένη Οξυά.
Όλα τα προαναφερόμενα αποτελούν κομμάτι της ιστορίας της Σπερχειάδας, που εμείς οι επιγενόμενοι έχουμε χρέος να γνωρίζουμε και να αποδίδουμε την οφειλόμενη τιμή κι ευγνωμοσύνη» κλείνει την ανάρτησή του ο κ. Κανέλλος.