Κορωνοϊός - Μετάλλαξη ΒQ.1: «Καμπανάκι» των ειδικών από την ταχύτατη εμφάνισης στην Ελλάδα - «Θα έχουμε πολλές επαναμολύνσεις»

Ανησυχία των ειδικών για την πορεία της πανδημίας του κορωνοϊού, καθώς δεκαπέντε (15) κρούσματα των υποπαραλλαγών της Όμικρον 5, BQ.1 και ΒQ.1.1 εντόπισε το αρμόδιο Δίκτυο Επιτήρησης του ΕΟΔΥ σε Αττική και Κρήτη, σχεδόν τρεις μέρες μετά τη σχετική προειδοποίηση από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Λοιμώξεων (ΕCDC). «Η ταχύτητα αυτής της παραλλαγής είναι πραγματικά γρήγορη», λένε στο iatropedia.gr, oι Καθηγητές Γιώργος Σουρβίνος και Νίκος Τζανάκης από το Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Δεν πρόλαβε να περάσει ούτε μια εβδομάδα από την περασμένη Παρασκευή (21/10), οπότε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC)εξέδωσε προειδοποιητική ανακοίνωση για την πορεία της πανδημίας του κορωνοϊού και την πιθανότητα επικράτησης της υποπαραλλάγής της Όμικρον 5, ΒQ.1 (και της συγγενικής της BQ.1.1) στην Ευρώπη, με κρούσματα που αναμένεται να φτάσουν σε ποσοστόάνω του50%έως τον Δεκέμβριο και έως80%μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023.

Ωστόσο, χθες Τρίτη (25/10)ανακοινώθηκε από τον ΕΟΔΥπως απομονώθηκαν ήδη15 κρούσματα στην Ελλάδα, η πλειοψηφία των οποίων εντοπίστηκε στηνΑττικήκαι τοΗράκλειοτης Κρήτης.

Συγκεκριμένα, ταυτοποιήθηκαν10κρούσματα BQ.1και5κρούσματαΒQ.1.1(υπο-παραλλαγές και οι δύο της ΒΑ.5).

Ταυτόχρονα εντοπίστηκεαπότομη αύξηση της παραλλαγής «Κένταυρος»(BA.2.75), που αποτελεί υποπαραλλαγή της BA.2. Συγκεκριμένα εντοπίστηκαν35κρούσματαανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό της συγκεκριμένης υποπαραλλαγής στα66.

Ανήσυχος εμφανίζεται ο Καθηγητής Κλινικής Ιολογίας,Γιώργος Σουρβίνος,ο οποίος είναι επικεφαλής του Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Κρήτης. Είναι ο επιστήμονας, που με τη βοήθεια της ομάδας του ταυτοποιεί έγκαιρα τις νέες παραλλαγές του SARS-CoV-2, διευκολύνοντας την επιδημιολογική επιτήρηση του ιού:

“Προσωπικάμε εξέπληξε,επειδή την Παρασκευή εξέδωσε οδηγία το ECDC για την ΒQ.1 και αυτήν την εβδομάδα τη βρήκαμε στη χώρα μας. Ενώ συνήθως η ανίχνευση τέτοιων παραλλαγών, έχει μια καθυστέρηση στην Ελλάδα σε σχέση με τις ανακοινώσεις του ECDC. Που σημαίνει πωςη ταχύτητα αυτής της παραλλαγής είναι πραγματικά πολύ γρήγορη”,σημειώνει.

Παρόμοιους προβληματισμούς διατυπώνει και ο Καθηγητής Πνευμονολογίας,Νίκος Τζανάκης.

Βρήκαμε στην Ελλάδα, όπως λέει, σχεδόνόλες τις υποπαραλλαγέςπου περιελάμβανε στις προειδοποιήσεις του το ECDC:“Τις βλέπουμε πλέον να αναπτύσσονται στην Ελλάδα, μέσα στην εβδομάδα αυτή. Αυτές οι καινούργιες, μάλιστα, (σ.σ. BQ.1 και BQ.1.1) φαίνεται ναεμφανίστηκαν πολύ γρήγορα. Και αυτό συνιστά ένα προβληματισμό”,σημειώνει.

«Στο 50% των κρουσμάτων ίσως και νωρίτερα από τον Δεκέμβριο»

Παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις για την πιθανότητα ηνέα παραλλαγή BQ.1(και το παρακλάδι της BQ.1.1, με το οποίο εμφανίζει μικρές διαφορές) να είναι υπερ-μεταδοτικές καιεξαιρετικά επιθετικές ως προς τη διασπορά, δεν υπάρχουν σημάδια μεγαλύτερης νοσηρότητας.

Ωστόσο, δεν αποκλείεται να κυριαρχήσουνπολύ πιο γρήγορααπ’ ότι περιμένουμε. Σύμφωνα με τον Καθηγητή Τζανάκη, ωστόσο, δεν θα υπάρχει ο ίδιος ρυθμός διασποράς σε όλες τις χώρες:

“Θα επικρατήσουν, αλλά εξαρτάται από χώρα σε χώρα. Η γνώμη μου είναι πως μπορεί να επικρατήσουν καιγρηγορότερα από τον Δεκέμβριο,που λέει το ECDC. Μπορεί να δούμε ποσοστά30-40-50%επικράτησης αυτών των παραλλαγών στον πληθυσμό, πολύ σύντομα”.

Ο Καθηγητής Σουρβίνος αναφέρει πως οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι καθοριστικές:

“Θα δούμε αν θα κυριαρχήσει ή όχι κάποια από αυτές. Η πρόβλεψη του ECDC αναφέρει την υποπαραλλαγή BQ.1 και την BQ.1.1. Αυτό είναι μοντέλο. Θα το δούμε που θα πάει. Φαίνεται, όμως, να έχει πολύ μεγάλη βάση καιπιθανόν να το δούμε αυτό και στη χώρα μας. Πρέπει, όμως, να περιμένουμεδύο με τρεις εβδομάδεςνα δούμε στις επόμενες αναλύσεις του Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης εάν θα επιβεβαιωθεί η διασπορά και αν η ταχύτητα μεταδοτικότητας θα παραμένει υψηλή”,τονίζει.

Θα έχουμε πολλές επαναμολύνσειςBQ.1 και BQ.1.1

Ως προς τη βαρύτητα νόσου, οι μέχρι τώρα ενδείξεις για τις νέες παραλλαγές λένε πως κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται. Ωστόσο, ημεγάλη διαφυγή από την ανοσίααναμένεται να φέρει πολλές μολύνσεις και ακόμη περισσότερεςεπαναμολύνσεις:

“Το μεγάλο πρόβλημα με όλες αυτές τις μεταλλάξεις είναι ότιξεφεύγουν από την μέχρι τώρα επικρατούσα ανοσία.Έτσι μετά τηνόσηση, που νομίζεις για δύο, τρεις μήνες ακόμη και τέσσερις πως δεν κινδυνεύεις να κολλήσεις, με αυτές τις μεταλλάξεις μπορείς να ξαναμολυνθείς. Ακόμα και με ταεμβόλια, που λες εμβολιάστηκα και για δύο ή τρεις μήνες «την έχω καθαρή», φαίνεται όλα αυτά να μην ισχύουν και αναμένεται να έχουμεπολλές αναμολύνσεις”, σημειώνει οΝίκος Τζανάκης, ο οποίος τονίζει τη σημασία να εμβολιαστούν άμεσα, οι ομάδες πολιτών στους οποίους έχει συσταθεί ο εμβολιασμός.

Ένας άλλος άμεσος κίνδυνος είναι, η υψηλή διαφυγή από την ανοσία στις συγκεκριμένες παραλλαγές. Κάτι που ενδέχεται ναπλήξει ευθέωςτις προληπτικές θεραπείες μεμονοκλωνικά αντισώματα,προσθέτει ο ΚαθηγητήςΓιώργος Σουρβίνος:

“Υπάρχουν δύο μελέτες που λένε ότι οι νέες υποπαραλλαγέςμπορεί να εξουδετερώνουν τη δράση των μονοκλωνικών. Κι αν συμβαίνει κάτι τέτοιο αυτό θα είναι πολύ άσχημο γιατί θα θέσει εκτός, ένα πολύ σημαντικό όπλο.Χάνουμε όπλα έτσι στη μάχη κατά της πανδημίας”,σημειώνει.

Ωστόσο, τααντιιικά φάρμακα,όπως όλα δείχνουν, θα εξακολουθήσουν να παραμένουνισχυρά!

«Πολλές παραλλαγές αναπτύσσονται ταυτόχρονα»

Οι επιστήμονες είναι, όμως, διπλά προβληματισμένοι και για έναν ακόμη λόγο. Εντοπίζεται ταχύτατη εξέλιξη και πρόοδοςπολλών υποπαραλλαγών του ιού SARS-CoV-2 ταυτόχρονα.

Έτσι δεν αποκλείεται να μην επικρατήσει εύκολα μία από αυτές έναντι των άλλων, αλλάνα κυκλοφορούν πολλές ταυτόχρονα,περιπλέκοντας τη δυνατότητα εύστοχων προβλέψεων και στοχευμένων παρεμβάσεων.

Ο κ. Σουρβίνος, εξηγεί:“Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι υπάρχει μια αυξητική τάση διασποράς, όχι μόνο μιας υποπαραλλαγής, αλλά αρκετών ταυτόχρονα σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Ορυθμός μεταλλαξογένεσης του ιού έχει αυξηθεί πάρα πολύ. Και ο στόχος του πλέον είναι ξεκάθαρος: Είναιη διαφυγή από το ανοσοποιητικό σύστημα.Δεν είναι τυχαίο ότι περιγράφηκαν πολλές νέες υποπαραλλαγές: η BQ.1, BQ.1.1, BF.7, XBB”,τονίζει ο επιστήμονας.

Ο Νίκος Τζανάκης, σημειώνει πως ο ιός αντιδρά έτσι γιατί είναι εξαιρετικά “πιεσμένος” από το τείχος ανοσίαςτου εμβολιασμού και της φυσικής νόσησης.

Έτσι, δημιουργεί γρήγορα και πολλές μεταλλάξεις γιανα διαφύγει, να επιβιώσει και να διασπαρεί.

“Όμως, δεν δίνει μία μετάλλαξη, που να κάνει πολύ μεγάλη επιδημιολογικήδιαφορά στη μεταδοτικότητααπό τα προηγούμενα στελέχη. Με αποτέλεσμα να υπάρχει αυτό το ποτ πουρί από στελέχη ταυτόχρονα. Φαίνεται ότι όλες αυτές οι μεταλλάξεις δείχνουν τη δυναμικότητα του ιού να προσπαθήσει να ξεφύγει. Αλλά τα στελέχη που εντέλει διαμορφώνονται,δεν έχουν πολύ μεγάλο πλεονέκτημα το ένα έναντι του άλλουστο να κυριαρχήσουν. Γι’ αυτό βλέπουμε αυτό το παζλ, τομωσαϊκό των διαφόρων στελεχών”, καταλήγει ο Καθηγητής Πνευμονολογίας, Νίκος Τζανάκης.

Γιάννα Σουλάκη / Πηγή: iatropedia.gr