Έρευνα: Πώς τα βαρέα μέταλλα στα τρόφιμα συνδέονται με εμφάνιση καρκίνου

Δύο νέες μελέτες παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τη συσχέτιση μεταξύ της έκθεσης σε βαρέα μέταλλα στα τρόφιμα και του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου και άλλων σοβαρών ασθενειών.

Οι επιπτώσεις της κατανάλωσης βαρέων μετάλλων είναι περισσότερο έντονες στα παιδιά. Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Εταιρείας Ανάλυσης Κινδύνου για το 2023.

Οι επιπτώσεις της κατανάλωσης βαρέων μετάλλων

Οι καλλιέργειες τροφίμων μπορούν να απορροφήσουν βαρέα μέταλλα από μολυσμένο έδαφος, αέρα και νερό. Ως αποτέλεσμα ίχνη μόλυβδου, αρσενικού και κάδμιου, βρίσκονται σε κοινά τρόφιμα, από το ρύζι και τα δημητριακά μέχρι τους ξηρούς καρπούς και το σπανάκι. Το πρόβλημα της μόλυνσης των τροφίμων από βαρέα μέταλλα έχει αποκτήσει νέο επείγοντα χαρακτήρα, καθώς υψηλά επίπεδα βρέθηκαν σε παιδικές τροφές που αποσύρθηκαν από τα ράφια των καταστημάτων.

Στην πρώτη μελέτη αναλύθηκαν οι επιπτώσεις του μόλυβδου, ενός τοξικού μετάλλου, που βρίσκεται συνήθως σε παλιά χρώματα, σωλήνες νερού και μολυσμένο έδαφος. Διαπιστώθηκε ότι ο μόλυβδος παρουσίασε μέτρια έως υψηλή βαθμολογία κινδύνου για την πρόκληση καρκίνου του πνεύμονα, των νεφρών, της ουροδόχου κύστης, του στομάχου και του εγκεφάλου. Συγκέντρωσε επίσης μέτριες έως υψηλές βαθμολογίες για αιμοποιητικές, αναπαραγωγικές, νευρολογικές, νεφρικές και αναπνευστικές επιδράσεις.

Επίσης, αναλύθηκαν οι επιπτώσεις του κάδμιου, ενός τοξικού μετάλλου που βρίσκεται στους ξηρούς καρπούς, τις πατάτες, τους σπόρους, τα δημητριακά, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τον καπνό του τσιγάρου. Μεταξύ των πηγών του στο περιβάλλον είναι τα λιπάσματα και οι βιομηχανικές εκπομπές. Στη μελέτη το κάδμιο συγκέντρωσε μέτριες έως υψηλές βαθμολογίες κινδύνου για καρκίνο του προστάτη, των νεφρών, της ουροδόχου κύστης, του μαστού, του παγκρέατος και του ενδομητρίου. Παρουσίασε επίσης μέτριες έως υψηλές βαθμολογίες για μη καρκινικούς κινδύνους, όπως νεφρικές, αναπτυξιακές, αναπαραγωγικές, ανοσολογικές και νευρολογικές επιπτώσεις.

Νωρίτερα φέτος σε άλλη μελέτη σχετικά με το κάδμιο στις παιδικές τροφές που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Food and Chemical Toxicology», διαπιστώθηκε ότι τα μικρά παιδιά ηλικίας από έξι μηνών έως πέντε ετών εκτίθενται περισσότερο στο κάδμιο που περιέχεται στα κοινά τρόφιμα. Τα βρέφη και μικρά παιδιά στις ΗΠΑ που κατανάλωναν τακτικά ρύζι, σπανάκι, βρώμη, κριθάρι, πατάτες και σιτάρι είχαν μέση έκθεση σε κάδμιο που υπερέβαινε το μέγιστο ανεκτό επίπεδο πρόσληψης που έχει καθοριστεί από την Υπηρεσία Καταγραφής Τοξικών Ουσιών και Ασθενειών.

Στη δεύτερη μελέτη που παρουσιάστηκε στο συνέδριο, η ερευνητική ομάδα διεξήγε ποσοτική αξιολόγηση του κινδύνου καρκίνου για διάφορα τρόφιμα στις ΗΠΑ που περιέχουν ανόργανο αρσενικό. Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι κάθε χρόνο περισσότερες από 6.000 επιπλέον περιπτώσεις καρκίνου της ουροδόχου κύστης και του πνεύμονα και πάνω από 7.000 περιπτώσεις καρκίνων του δέρματος μπορούν να αποδοθούν στην κατανάλωση ανόργανου αρσενικού στις ΗΠΑ. Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης ότι συγκεκριμένα φαγητά μπορούν να συνδεθούν με υψηλότερο ρίσκο καρκίνου από άλλα, όπως το ρύζι, το σιτάρι και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.

Τα βαρέα μέταλλα κίνδυνος για την υγεία από τις πυρκαγιές

Σε άλλη δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications» διαπιστώνεται ότι τα καρκινογόνα βαρέα μέταλλα, όπως το χρώμιο, μπορεί να αποτελούν έναν υποτιμημένο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία από τις δασικές πυρκαγιές.

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα εδάφη και τη στάχτη μετά τις πυρκαγιές του 2019 και του 2020 στη βόρεια Καλιφόρνια και παρατήρησαν επικίνδυνα επίπεδα βιοδιαθέσιμου αντιδραστικού χρωμίου, ενός γνωστού καρκινικού παράγοντα, στη στάχτη των πυρκαγιών που διασκορπίζεται εύκολα σε μεγάλες αποστάσεις με τον άνεμο. Αυτό παρατηρήθηκε ότι ήταν πιο διαδεδομένο σε περιοχές με γεωλογία πλούσια σε μέταλλα και αυξήθηκε επίσης από τη σοβαρότητα της πυρκαγιάς.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η καύση οδήγησε σε αυξημένα επίπεδα αντιδραστικού χρωμίου στο επιφανειακό έδαφος έως και ένα έτος μετά την πυρκαγιά. Σε ξηρά περιβάλλοντα, εξηγούν, αυτό το χρώμιο μπορεί να αποτελέσει μακροπρόθεσμο κίνδυνο εισπνοής από τη συνεχή παραγωγή σκόνης και τη διασπορά με τον άνεμο. Τα ευρήματα αναδεικνύουν τον κίνδυνο για τη δημόσια υγεία από τις πυρκαγιές.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ