Πώς τα «βρώμικα» μικρόβια κρατούν υγιές το δέρμα

Την έλλειψη ισορροπίας στο μικροβίωμα του δέρματος δείχνουν οι έρευνες ως «ένοχη» για τις εξάρσεις ακμής στο δέρμα, σε όλο και περισσότερους ενήλικες. Τι σημαίνει αυτό και -κυρίως- τι μπορούμε να κάνουμε.

Εάν έχετε κουραστεί να ακούτε παρηγορητικά λόγια, όπως «μην σε απασχολεί, η ακμή σε κάνει να μοιάζεις με έφηβη!» και θέλετε να βρείτε οριστική λύση για τα σπυράκια, τα μαύρα στίγματα και την ακμή, έχετε δίκιο. Έρευνα στην έγκριτη επιθεώρηση International Journal of Dermatology υπογραμμίζει ότι η ακμή στους ενήλικες μπορεί να έχει σοβαρές ψυχολογικές συνέπειες, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση, κοινωνική απομόνωση και κατάθλιψη. Καθώς μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η ακμή επηρεάζει πάνω από 640 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, αντιλαμβανόμαστε ότι η αποτελεσματική θεραπεία της ακμής είναι μία πολύ σοβαρή υπόθεση.

Πώς τα «βρώμικα» μικρόβια κρατούν υγιές το δέρμα

Μπορεί να πλένουμε το πρόσωπό μας κάνοντας μάλιστα διπλό και τριπλό καθαρισμό κάθε βράδυ, ωστόσο για να είναι υγιές το δέρμα μας πρέπει να είναι «βρώμικο»: καλά βακτήρια, μικροοργανισμοί, ακόμη και μύκητες, αποτελούν το φυσιολογικό μικροβίωμα του δέρματος. Όταν όλα αυτά βρίσκονται σε ισορροπία μεταξύ τους, τότε οι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί κρατούν υπό έλεγχο τους πιθανώς παθογόνους και το δέρμα παραμένει υγιές. Όταν η ισορροπία κλονίζεται για οποιονδήποτε λόγο, τότε οδηγούμαστε σε διαταραχή του μικροβιώματος και σε επικράτηση των παθογόνων μικροοργανισμών και αυτό συνήθως «μεταφράζεται» σε έξαρση ακμής, ερεθισμούς και φλεγμονές, εξανθήματα και φωτοευαισθησία.

Ακμή σε ενήλικες: Ο καταλυτικός παράγοντας και οι θεραπείες

Συγκεκριμένα για την ακμή, οι δερματολόγοι γνωρίζουν καλά τον «παράγοντα Χ»: πρόκειται για το βακτήριο Propionibacterium acnes. «Στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν μιλάμε για βακτήρια, υπεύθυνο για την ακμή στο δέρμα,είναι το P. Acnes. Αξίζει όμως να ξεκαθαρίσουμε ότι το βακτήριο αυτό, που ζει στους σμηγματογόνους αδένες, βοηθά σημαντικά στη διατήρηση της σωστής λειτουργίας του δερματικού φραγμού. Επίσης, βρίσκεται σε όλα τα δέρματα, υγιή και ακνεϊκά, και αρχίζει να γίνεται προβληματικό μόνο όταν οι πόροι φράζουν από την περίσσεια σμήγματος και τα νεκρά κύτταρα του δέρματος.

Αυτό είναι λίγο πολύ γνωστό. Μία καινούργια πληροφορία που μας έρχεται από νέες έρευνες είναι ότι ορισμένα στελέχη του P. acnes τα συναντάμε μόνο στο ακνεϊκό δέρμα και όχι στο υγιές, γεγονός που μας οδηγεί στον συλλογισμό ότι δεν προκαλούν ακμή όλα τα είδη του P. acnes, αλλά μόνο ορισμένα στελέχη του. Σε κάθε περίπτωση, θεραπείες που εστιάζουν στη μείωση του πληθυσμού του και άρα την εξισορρόπηση του μικροβιώματος, αποτελούν πυλώνα για τη μη φαρμακευτική αντιμετώπιση της ακμής», σχολιάζει η Δρ. Αμαλία Τσιατούρα, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, Επιστημονική Διευθύντρια της Cosmetic Derma Medicine.

«Για την ακμή υπάρχουν σήμερα αποτελεσματικές θεραπείες που εστιάζουν σε διαφορετικές πτυχές του προβλήματος: για παράδειγμα η πιο κλασική θεραπεία για την ακμή, ο δερματολογικός καθαρισμός, απομακρύνει το σμήγμα και τα νεκρά κύτταρα από τους πόρους, μειώνοντας έτσι την «τροφή» του P. Acnes.

Παράλληλα, θεραπείες όπως η φωτοδυναμική που είναι η κορυφαία επιλογή για την ενεργό ακμή στο δέρμα, μειώνουν τον πληθυσμό του βακτηρίου εξισορροπώντας το μικροβίωμα και ενεργοποιώντας την ανάπλαση της επιδερμίδας, ενώ τα χημικά peeling, όπως το σαλικυλικό και το μανδελικό, δρουν συμπληρωματικά, επιτυγχάνοντας ανανέωση της εξωτερικής στιβάδας του δέρματος, μείωση των σημαδιών και των ουλών της ακμής. Πρόκειται για θεραπείες μη επεμβατικές, ανώδυνες και δοκιμασμένες που συμβάλλουν στη διαχείριση ή την οριστική θεραπεία της ακμής, ανάλογα με την αιτία και την έκταση του προβλήματος», εξηγεί η δερματολόγος.

«Επειδή όμως είναι καλύτερα να προλαμβάνουμε παρά να θεραπεύουμε, κάθε πρόβλημα στο δέρμα, ακόμη και απλοί ερεθισμοί ή μερικά σπυράκια σε ένα δέρμα που μέχρι τώρα δεν είχε πρόβλημα, ίσως σημαίνει την αρχή μιας διαταραχής του μικροβιώματος. Η εξέταση από τον δερματολόγο μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες για τη φροντίδα της επιδερμίδας και την αποκατάσταση της ισορροπίας του μικροβιώματος προτού όλο αυτό εξελιχθεί σε πραγματικό πρόβλημα», συμπληρώνει η ειδικός.